Groningen (provincie)

Groningen (provincie)

Vlag van Groningen

Groningen is een provincie in het noordoosten van Nederland met 586.061 inwoners (1 jan 2020) en een oppervlakte van 2.959,68  km². Het is een van de dunst bevolkte provincies van Nederland en buiten de hoofdstad voor toerisme wellicht het minst ontgonnen gebied van Nederland. Door de onbekendheid van de regio komen de toeristen met name uit naburige provincies.

De grootste toeristische trekpleister is de stad Groningen. In de door studenten gedomineerde binnenstad kun je een mengeling vinden van historische gebouwen en moderne cultuur. De stad is prima geschikt voor een dagtocht of een weekendje weg, en beschikt over verschillende musea en een relatief groot aantal kwalitatief goede restaurants.

Voor wie houdt van cultuur (vesting Bourtange, Klooster Ter Apel...), natuur (Nationaal Park Lauwersmeer, de Wadden...), varen (Oldambtmeer, Lauwersmeer, de Dollart...) en curieuze musea (gewijd aan mosterd, strijkijzers, kinderwagens...) is ook de rest van de provincie de moeite waard. De aanwezigheid van een groot aantal (trekkers)campings en "Bed & Breakfasts" maakt ook een fiets- of wandelvakantie door de provincie goed mogelijk.

De maandag (en vaak ook dinsdag) kun je bij je bezoek aan de hele provincie het beste voor reizen gebruiken: bezienswaardigheden zijn die dag (ook in het hoogseizoen) meestal gesloten.

Regio's

Verdeling van Groningen in 7 streken (excl. de eilandjes Rottummeroog en Rottummerplaat).

Groningen (stad) De gelijknamige provinciehoofdstad en zijn omgeving.

Oldambt De meest markante plek tussen Winschoten in het zuiden en de Dollard in het noordoosten is het 800 hectare grote Oldambtmeer dat zich uitstekend leent voor zeilen en surfen. Rond het meer bevinden zich verschillende kleine dorpjes waar overnacht kan worden, en het nieuwe dorp Blauwestad. De verscheidenheid van het gebied maakt het steeds aantrekkelijker voor toeristen om het Oldambt te bezoeken.

Groninger Veenkoloniën Het gebied rond Veendam, Stadskanaal en Oude en Nieuwe Pekela telt onder andere verschillende musea gewijd aan de geschiedenis van deze veenstreek.

Hoogeland De streek ten noordoosten van de stad Groningen, met onder andere Delfzijl en Appingedam.

Westerwolde In het gebied tussen Ter Apel (het zuidelijkste puntje van Groningen) en Winschoten is onder andere het Klooster Ter Apel te vinden, en het nagebouwde vestingsdorp Bourtange.

Westerkwartier Het gebied ten westen van Groningen.

Lauwersland De bekendste plekken ten noordoosten van Groningen zijn wellicht het dorp Pieterburen (de start van het Pieterpad en de Zeehondencrèche) en het Nationaal Park Lauwersmeer. Ook het curieuze kleine dorpje Eenrum is hier te vinden.

Plaatsen

Steden

• Groningen — provinciehoofdstad, tevens Hanzestad
• Appingedam — middeleeuwse stad in het noordoosten van de provincie.
• Delfzijl — industriestad met grote zeehaven, het zeil-evenement Delfsail wordt hier gehouden
• Haren
• Hoogezand-Sappemeer
• Leek
• Stadskanaal — in de Groninger Veenkoloniën
• Veendam
• Winschoten — gezellige plaats met sfeervolle binnenstad.

Dorpen

• Bourtange — herbouwd vestingdorpje, oorspronkelijk daterend uit de Tachtigjarige Oorlog.
• Eenrum — pittoresk wierdendorpje, met een mosterdmakerij, een pannenkoekenhuisje, echt werkende waterpompen en het kleinste hotel van de wereld.
• Midwolda — dorp aan het recent ontpolderde Oldambtmeer, met zeilschool (ook voor volwassenen!) en botenverhuur Huninga.
• Noordpolderzijl — buurtschapje, bestaande uit twee huizen en een café dat 7 dagen per week open is.
• Pieterburen — hier bevindt zich de "zeehondencrèche", waar zieke en verzwakte zeehonden worden opgevangen om aan te sterken.
• Slochteren — grootste voorraad aardgas van Europa
• Ter Apel — dorp in het zuidelijkste puntje van de provincie, met het klooster als belangrijkste trekpleister.
• Uithuizen — dorp met daarin onder andere de "Menkemaborg", een kasteeltje met een doolhof en een 17e eeuwse borgtuin.
• Warffum — dorpje met een openluchtmuseum.

Andere Bestemmingen

• Waddenzee — een plek die vermeld staat op de UNESCO-Werelderfgoedlijst, en die loopt langs de kust van Groningen.

Info

Poldermolen.

In de 17e eeuw vormde Groningen één van de provincies die de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden vormen en destijds heette het gebied Stad en Ommelanden. In het verleden werd er turf gestoken in de Veenkoloniën. Langs de kanalen die daarbij ontstonden, ontstond bebouwing en op die manier plaatsen als Stadskanaal. Tot 1959 was turf een belangrijke brandstof, totdat er bij Slochteren gas werd ontdekt; de grootste gasvoorraad van Europa. Behalve dit aardgas is ook landbouw een belangrijke inkomstenbron in de streek.

Arriveren

Per trein

Wie per trein de provincie in wil, kan het beste eerst de trein naar de stad Groningen nemen, en vanaf daar per trein verder de provincie in reizen. Er zijn vanuit Groningen aansluitingen naar Delfzijl, Roodeschool, Veendam en Bad Nieuweschans. Er vertrekt elk uur een trein vanaf Utrecht, Den Haag en Schiphol en vanaf Zwolle vertrekken er elk uur vier (waarvan 2 sprinters die overal stoppen). Vanaf Amsterdam stapt men over in Amersfoort of Almere.

Per vliegtuig

Zo'n 10 km buiten de stad Groningen bevindt zich de luchthaven van Eelde. Deze vliegt internationaal, maar is erg klein. Andere verbindingen per vliegtuig vereisen een treinreis, bijvoorbeeld vanaf de luchthaven Schiphol in Amsterdam, of vanuit Bremen of Eindhoven. De lengte van de vereiste treinreis vanuit deze drie luchthavens is ongeveer vergelijkbaar.

Per auto

• De provincie Groningen heeft het rustigste wegennet van Nederland. Alleen rond spitsuur (ma-vr tussen 7 en 9 en tussen 16 en 18) kan het druk zijn. Met name rond de stad Groningen zelf kan er even een file ontstaan. In de rest van Groningen is het ook tijdens spitsuur relatief rustig op de weg.

• Parkeren in de stad Groningen is vrij prijzig, en hoe dichter bij de Martinitoren des te hoger is het bedrag (tot zo'n 2 euro per uur). Wie op zaterdag met de auto Groningen in wil, kan het beste parkeren bij een "Transferium" buiten het centrum, en vervolgens per bus de stad in gaan. Sommige Bed&Breakfasts hebben een eigen parkeerplaats voor gasten, zodat je voor een fors lager bedrag je auto het hele weekend in hartje centrum kunt parkeren.

• Bijna ieder dorp heeft wel een benzinestation, waar je benzine, diesel en gas kunt kopen.

Rondreizen

Per trein

De beste manier om de provincie te verkennen is per fiets of per auto. Het OV-net is niet dicht vertakt, waardoor je daarmee niet overal komt, of de verbindingen erg slecht zijn. Een deel van het OV bestaat uit bel-bussen, die je vantevoren moet reserveren. Steden en grotere dorpen kun je op zich met het OV vaak nog wel relatief eenvoudig bereiken.

Per auto

Hoewel de provincie niet sterk toeristisch is, staan in elk dorp de toeristische attracties (hoe klein ook) goed op de borden aangegeven. Wanneer je niet speciaal naar iets op zoek bent, en houdt van autorijden, stippel dan eens zomaar een toeristische route op de kaart uit. Zo kom je soms op de verrassendste plekjes terecht.

Per boot

Groningen heeft een groot wateroppervlak en is evenals de buurprovincie Friesland zeer geliefd bij watersporters. Varen kan in onder andere het Stadskanaal (langs de grens met Drenthe), het Winschoterdiep en uiteraard de Waddenzee. Deze kanalen zijn voor een deel voorzien van ophaalbruggen- en sluizen. Vanuit Groningen is het mogelijk om varend over het Stadkanaal de grens met Duitsland over te steken. Wees er wel op beducht dat niet alle waterwegen even gemakkelijk toegankelijk zijn door bijvoorbeeld vaste bruggen. Maar plaatsen als Delfzijl, Appingedam, Winschoten en de eerder genoemde hoofdstad Groningen zijn prima per boot te bereiken.

Taal

De officële taal is het Nederlands. Het Gronings dialect wordt wel onderling gesproken onder bekenden van elkaar en is nu en dan te horen op de regionale radio en tv. De Rijksuniversiteit Groningen heeft een fulltime hoogleraar Gronings.

Gronings is één van de dialecten vallend onder het Nedersaksisch. Dialecten uit aangrenzende provincies als Drenthe en OstFriesland zijn sterk verwant en sprekers kunnen elkaar verstaan als ze 'plat proaten'.

Een Gronings accent in het Nederlands is herkenbaar aan de 'afkortings n' als een woord eindigt op -en. Voorbeeld: horen klinkt als 'hoorn'.

Bekijken

• 
  Bourtange
• 
  Slochteren
• 
  Appingedam
• 
  Martinitoren

Doen

• Wandelen over het Pieterpad
• Zeillessen nemen op het Oldambtmeer
• Wadlopen (altijd onder begeleiding!)
• De Martinitoren beklimmen

Eten

De stad Groningen is prima geschikt om lekker uit eten te gaan. De prijzen van de betere restaurants liggen in de binnenstad opvallend lager dan die in het westen van Nederland.

In Groningen worden lekkernijen en andere etenswaren verkocht die je niet of (veel) minder goed kunt krijgen in de rest van Nederland. Wil je dat eens proberen, ga dan op zoek naar bijvoorbeeld Groningse droge worst met kruidnagel, ouwewijvenkoek (in vele soorten en maten), poffert (gestoomde rozijnencake, lekker met stroop), hardbrood (een soort scheepsbeschuit, lekker met kaas), Groningse jenever, knieperties en Groningse mosterd. Wat vroeger in de stad Groningen ook veel gegeten werd, waren mollebonen. Tegenwoordig zijn die vrijwel alleen nog te krijgen bij VVV-kantoren of andere extreem toeristische winkeltjes.

Geinteresseerd in streekproducten die ook nog eens biologisch zijn? Ga op zoek naar het merk "Puur Noord Nederland" , te verkrijgen bij meerdere natuur(voedings)winkels in en rond de stad Groningen. Ook langs de kant van de weg vind je met enige regelmaat kleine onbemande kraampjes met producten uit eigen tuin. Het afrekenen van deze producten gaat in goed vertrouwen: het te betalen bedrag kun je in een blikje of bakje achterlaten.

Veiligheid

Travel Warning WAARSCHUWING: Zonder gids wadlopen is levensgevaarlijk. U kunt makkelijk ingesloten raken zodra het zeewater weer gaat stijgen. U zult absoluut niet de eerste zijn die verdrinkt door een verkeerde inschatting van de snel opkomende vloed onderschat.