Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug

Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug

Egelmeer, tussen Elst en Veenendaal.

Het National Park Utrechtse Heuvelrug is één van de 20 nationale parken in Nederland.

Info

Het Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug bestaat uit het zuidelijke gedeelte van de Utrechtse Heuvelrug, een aantal heuvels die zijn ontstaan in de voorlaatste ijstijd. Het park bestaat uit gemengde bossen, heidegebied en grote landgoederen.

Geschiedenis

In het gebied waar zich nu de Utrechtse Heuvelrug bevindt stroomden oorspronkelijk de Maas en de Rijn noordwaarts. Echter, zo'n 150.000 jaar geleden in de voorlaatste IJstijd (het Saalien), werd het gebied bedenkt met een reusachtige gletsjer. Deze nam zand en gesteente met zich mee en op deze manier ontstond de zandrug. Aan het einde van de ijstijd is de gletsjer gesmolten en heeft het smeltwater brede dalen uitgesleten in de grond.

Flora en fauna

Bossen

De bossen waren aanvankelijk aangelegd als productiebossen, maar de meeste bossen zijn uitgegroeid tot interessante ecosystemen. Naarmate de bossen ouder werden en gevarieerder werden, zowel qua soorten als qua ondersoorten. Dode bomen vormen het leefgebied en de voedselbron van insecten, vogels, varens en paddestoelen. Inheemse boomsoorten als berken, beuken en eiken nemen steeds meer terrein in van de bossen. Roofvogels als de havik en de buizerd komen veel voor en op bepaalde punten kunnen raven worden gehoord.

Spechten, vleermuizen, eekhoorns en boommartes leven in de holtes van oude bomen. Reeën en vossen zijn de permanente bewoners van het park en de hoeveelheid dassen neemt steeds verder toe. In de plantenlaag van de bossen kunnen bosbessen en veldzuring gevonden worden. Ilex, dalkruid en hengel is te vinden in de vochtigere delen van de bossen. Aan de rand van de bossen, bij de riviervlakte, groeien bosanemonen, kardinaalsmutsen, slangenlook en blauwe viooltjes.

Heide, veen en zandverstuivingen

Naast bos zijn er ook veel heides, venen en zandverstuivingen te vinden. Bij de Leersumse Plassen is natte heide met dopheide, grote wolfsklauw, zonnedauw en klokjesgentiaan te vinden. In de Kombos bij Maarsbergen kunt u wilde gagel vinden met zijn geurige toppen. Op de heides kan de boomleeuwerik gespot worden.

Op de arme gronden leven zandhagedissen, hazelwormen en verschillende soorten insecten. Aan de randen van de zandverstuivingen kan korstmos, zandzegge en gras gevonden worden.

De venen, natte heides en de plassen zijn het leefgebied van amfibieën en reptielen. Acht van de vijftien soorten die er in Nederland leven, zijn te vinden in dit gebied, waaronder ook de ringslang en de rugstreeppad.

Graslanden

Bij het kasteel van Amerongen zijn enkele weilanden waarop gegraasd wordt. Een groot deel van dit gebied is ontwtikkeld tot een heusde wildernis. Het grazen van paarden en ossen en de regelmatig voorkomende overstromingen hebben het gebied gevormd. In 2000 is hier een kwelder ontstaan.

Recentelijk heeft zich hier een grote hoeveelheid vogels gevestigd. De blauwborst, slobeend, karekiet en de watersnip kunnen gespot worden. In het westelijke gedeelte broeden de patrijs en de kwartelkoning. Af en toe is er een visarend te zien.

Arriveren

Het park is per trein bereikbaar via de stations Amersfoort, Driebergen-Zeist, Maarn en Rhenen. LAW Trekvogelpad loopt gedeeltelijk door het park.

Entree

De toegang tot het park is gratis.

Rondreizen

In het park zijn mogelijkheden voor wandelen, fietsen en paardrijden door de vele bosgebieden.

Bekijken

In het gebied bevinden zich ook kastelen en andere landgoederen, waaronder:

• Huis Doorn — waar de Duitse keizer na de Eerste Wereldoorlog een onderkomen vond, en waar hij ook is overleden.

Doen

U kunt te voet, per fiets of te paard kunt de Utrechtse Heuvelrug verkennen. Er zijn bosgebieden, heidevelden, zandverstuivingen en volop hoogteverschillen, waarvan de Amerongse Berg met 69 meter boven de zeespiegel het hoogst is.

Voor dierenspotters is de Utrechtse Heuvelrug ook een goed gebied; prachtige dieren als reeën, vossen, dassen en de zeldzame boommarter kunnen hier gespot worden. Vogelaars kunnen terecht aan de uiterwaarden van de Lek en de Nederrijn, die zich aan de zuidkant van het gebied bevinden; hier leven veel bijzondere vogelsoorten als de lepelaar, de watersnip en de kwartelkoning.

Rondom