Tirana

Zicht op het centrum van Tirana.

Tirana is de hoofdstad van Albanië. De stad heeft 618.431 inwoners (2008) en is gelegen aan de rivieren Tiranë en Lanë, in het vlakste deel van het land, op 40 kilometer van de havenstad Durrës.

Tirana werd in 1920 gekozen als hoofdstad van het land. Toen was het nog een klein plaatsje, dat bij wijze van compromis tussen het noorden en het zuiden van Albanië de hoofdstad mocht worden. In de loop van de 20e eeuw is Tirana voorheen veel grotere plaatsen als Shkodër, Durrës en Korçë gaan overvleugelen. Sindsdien is de stad in vrijwel alle opzichten de belangrijkste van het land geworden.

Begrijpen

De streek rond Tirana wordt al vanaf de vroege steentijd (paleolithicum) bewoond, vondsten uit die periode zijn daarvan de stille getuigen. In de huidige stad zijn resten van een Romeinse villa uit de 2e of 3e eeuw gevonden. In het begin van de 6e eeuw liet de Byzantijnse keizer Justinianus I een versterking in Tirana aanleggen, waarvan delen van de muren nog steeds te zien zijn in het centrum van de stad.

Pas in het begin van de 17e eeuw werd Tirana een echte stad. Volgens de overlevering stichtte de Ottomaanse generaal en edelman Sulejman Pasja de stad in 1614. Op een kruispunt bouwde hij een moskee, marktplaats en badhuis (hamam). De stad zou oorspronkelijk Tehran hebben geheten, naar de Perzische stad Teheran.

Tirana bleef tot het begin van de 20e eeuw een kleine stad, totdat in 1920, op het Congres van Lushnjë, de hoofdstad van Lushnjë naar Tirana werd verplaatst. In korte tijd werd Tirana daarna de grootste en belangrijkste stad van het land. Het paleis van koning Zog I van Albanië en het parlementsgebouw werden in de jaren 20 gebouwd.

Arriveren

Per vliegtuig

De internationale luchthaven Tirana Nënë Tereza [1] (IATA: TIA, ICAO: LATI) is de enige internationale luchthaven van Albanië. De luchthaven ligt vlak bij het dorpje Rinas (op ongeveer 25 kilometer van Tirana) en wordt daardoor ook wel luchthaven Rinas genoemd. De luchthaven is in 2001 vernoemd naar moeder Teresa, die van Albanese afkomst is.

Per trein

Tirana is per trein bereikbaar vanuit de kustplaatsen Durrës en Vlorë. Tirana is ook bereikbaar vanuit de zuidoostelijke stad Pogradec via Elbasan. Het station bevindt zich aan het Skanderbegplein.

Per auto

Tirana ligt door zijn centrale ligging op het kruispunt van de belangrijkste wegen in Albanië. De nationale wegen SH1, SH2 en SH3 lopen door de stad. Hierdoor is Tirana gemakkelijk bereikbaar vanuit elke stad in het land. In 2011 is er ook een begin gemaakt met de aanleg van de grote buitenring rond de stad.

Per bus

Internationale busdiensten verbinden Tirana met buurlanden Griekenland, Kosovo en de Republiek Macedonië.

Per boot

Tirana wordt bediend door de haven van Durrës, op 36 kilometer afstand van de hoofdstad. Passagiersschepen varen onder andere naar Triëst, Ancona, Otranto, Brindisi, Bari, Genua (Italië), Zadar, Dubrovnik (Kroatië), Koper (Slovenië), Bar (Montenegro), Corfoe (Griekenland).

Rondreizen

De stad is niet zo groot en de afstanden in het stadscentrum zijn gemakkelijk te voet te doen. Het is ook mogelijk om fietsen te huren [2] (100 Lek per dag).

Zien

• Skanderbegplein (Sheshi Skënderbej) - Het centrale plein van Tirana waar het standbeeld van de nationale held Skënderbej staat.
• De klokkentoren Kulla e Sahatit - Dit is één van de oudste gebouwen van Tirana en bevindt zich eveneens aan het Skanderbegplein.
• Het Nationaal historisch museum ligt ook aan het Skanderbegplein en een bezoekje is het overwegen waard.
• Piramida - Deze piramide, oorspronkelijk opgericht als Mausoleum voor Enver Hoxha, huisvestte tot voor kort een internationaal cultureel centrum waar regelmatig kunsttentoonstellingen plaatsvonden. (Zo'n 500 meter ten zuiden van het Skanderbegplein). Wordt vooral gebruikt door jongeren om op naar boven te klimmen.
• Nationale Bibliotheek van Albanië (Biblioteka Kombëtare e Shqipërisë) [3] - Meer dan een miljoen boeken staan hier in de rekken waaronder een aantal historische werken. (Skanderbegplein).
• Zoo van Tirana (Kopshti Zoologjik Tiranë) - Er zijn maar weinig dieren en ze zitten in een te klein hokje, maar ze krijgen wel goed te eten. De tuin is mooi om eens doorheen te lopen. Toegang 100 lek pp (ca. 1 euro).
• Botanische Tuin (vlak bij de dierentuin)
• ZETA Centrum voor hedendaagse kunst is een non-profit tentoonstellingsruimte die in 2007 is opgericht. Met zijn 150 vierkante meter grote ruimte op de tweede verdieping van een gemengd woon- en commercieel gebouw aan Abdyl Frashëri Street No.7 in het Blloku-gebied van Tirana (zona Libri Universitar: tussen Santa Margherita Wine Shop en LC Waikiki Store), fungeert ZETA als een autonoom cultureel centrum voor hedendaagse beeldende kunst, waaronder schilderkunst, beeldhouwkunst, fotografie, video, installatie, sound en uitvoering. Naast tentoonstellingen organiseert ZETA ook educatieve programma's, workshops en openbare lezingen, in samenwerking met lokale en internationale partners. De afgelopen twaalf jaar heeft ZETA aanzienlijk bijgedragen aan de vitaliteit en dynamiek van de hedendaagse kunstscène in Tirana, vooral met betrekking tot jonge Albanese kunstenaars. Het is geopend van maandag tot vrijdag, van 11.00 tot 18.00 uur, en op zaterdag van 11.00 tot 14.00 uur. Gratis toegang.

Doe

• SkyTower - Boven bevindt zich een bar, het platform roteert zodat de gehele stad te zien is. Een aanrader!

Eten

Budget

• Kolonat, Blloku. Fastfoodrestaurant bekend voor zijn pizza en hamburgers.
• Marion - Studentenrestaurant van de universiteit van Tirana.

Medium

• Sarajet [4], Tel.: 4 2243038, Rr. Abdi Toptani. Hier kan je proeven van de lokale wijnen en typisch Albanese gerechten.
• Oda, in een steegje aan de Rr. Luigj Gurakuqi. Zeer karakteristiek restaurantje waar je typisch Albanese gerechten en verschillende soorten raki kunt proeven. Binnen is het restaurant ingericht als een soort huiskamer, versierd met oude foto's van Albanese families. Het "kleine kamertje" (een hurktoilet) past ook geheel in de stijl. Kosten: ongeveer €10-15.

Duur

• Restaurant Paulo [5]. Het restaurant van hotel Mondial.

Volgende bestemmingen

• Durrës - De havenstad.