Wales

Wales

Wales (Welsh: Cymru, Land van broederschap) is een voormalig prinsdom en een onderdeel van het Verenigd Koninkrijk.

Regio's

Noord-Wales Noord-Wales is in het noorden van Wales Noord-Wales Het grootste gedeelte van Noord-Wales wordt in beslag genomen door het ruige bergland van Snowdonia, dat sinds 1951 is uitgeroepen tot nationaal park (214.159 ha). In dit park ligt ook de hoogste top van Wales en Engeland, de Mount Snowdon (Welsh: Yr Wyddfa Fawr en 1085 meter hoog). De omringende bergen worden meestal niet veel hoger dan 900 meter, onder andere de Cader Idris (892 m). De Cader Idris verbindt de zacht glooiende heuvels van Midden-Wales met de alpiene bergwereld in het noorden. Vanaf Ogwen in het noorden kunnen vele toppen beklommen: de Tryfan (917 m), de Glyder Fach (995 m), de Glyder Fawr (999 m) en enkel toppen van de Carneddau Range, zoals de Carnedd Dafydd (1044 m) en de Carnedd Llewelyn (1062 m). Van het Snowdon-massief lopen verschillende grote dalen richting zee. Verschillende rivieren hebben in de ijstijd brede valleien of delta’s doen ontstaan, zoals de Dwynyd, de Glaslyn, de Conwy, de Mawddach, de Dysynni en de Dovey. In de omgeving van Nant Gwynant, Llanberis en Tal-y-llyn liggen in de dalen enkele bergmeren. Snowdonia heeft verder een zeer afwisselend landschap met open heidehoogvlakten, bergweiden, ruige bergkammen, smalle dalen en valleien. Het vlakke eiland Anglesey en het golvende schiereiland Llyn staan bekend om hun prachtige, sterk gelede kusten.

Midden-Wales Midden-Wales is in het midden van Wales. Het vrijwel onbewoonde Midden-Wales is vooral groen en heuvelachtig. In dit gebied liggen de Cambrian Mountains, een van noord naar zuid lopende bergketen met tamelijk steile hellingen, diepe, langgerekte dalen en deels beboste, deels met heide en gras bedekte hoogvlakten. De Cambrian Mountains reiken tot de zuidelijke uitlopers van Snowdonia en strekken zich uit van Caernarfon in het noorden tot Carmarthen bij Swansea in het zuidwesten. De hoogste top van de Cambrian Mountains is de Aran Mawddwy met 905 meter.

Zuid-Wales Het landschap van de zuidoostelijke ‘Valleys’ is ernstig aangetast door de winning van kolen en de bouw van ijzer- en staalfabrieken. De bekendste ‘valleys’ zijn Vale of Neath, Dulais Valley, de Rhondda Valleys (Rhondda Fawr, grote Rhondda en Rhondda Fach, kleine Rhondda), Taff en Cynon Valleys, Rhymney Valley, Sirhowey Valley en Ebbw Valley. De rest van Zuid-Wales is qua natuurschoon nog wel prachtig, met onder andere het woeste, bergachtige Brecon Beacons National Park (135.144 ha). Dit gebied wordt gekenmerkt door een aantal vrijwel boomloze heuvelruggen, onderbroken door langgerekte, van noord naar zuid lopende rivierdalen. Van oost naar west lopen de Black Mountains (hoogste top: Waun Fach met 811 meter), de Brecon Beacons (hoogste top: Pen y Fan met 886 meter) en de Fforest Fwar (hoogste top Fan Gihirlich met 726 meter). In dit gebied ligt ook nog de Black Mountain (Welsh: Mynydd Du met een hoogte van 802 m). In het zuidwesten ligt het Pembrokeshire Coast National Park met zijn magnifieke rotskust. Ruige rotspartijen, vogeleilanden, brede baaien, stranden en kleine inhammen wisselen zich hier af. Verder is het gebied vrij vlak met een agrarisch getint binnenland. Het schiereiland Gower in het uiterste zuiden van Wales is een van de vijf Areas of Outstanding Natural Beauty. Het gebied heeft een gevarieerd landschap met in het binnenland een golvend landschap met afwisselend, weiden en akkers, heide- en gras(hoog)vlakten, bossen en diepe rivierdalen. In het noorden wordt Gower begrensd door kwelders en wadden, zoals de vlakke Llanrhidian Sands en Marsh, onderdelen van de brede monding van de Loughor. De onbewoonde westkust wordt vrijwel geheel in beslag genomen door het strand van de Rhossili Bay, die wordt beschut door de rotswanden met de klippen van Burry Holms en de landtong van Worms Head aan weerszijden. De zuidkust is een aaneenschakeling van grillige rotsformaties, baaien en soms prachtige sneeuwwitte stranden. Afgescheiden van Cefn Bryn, een heuvelketen van rode zandsteen, strekken zich naar het noorden zoutmoerassen uit. Vlak voor de kust ligt het boomloze, vulkanische Skomer Island, een vogelparadijs.

Steden

• Cardiff - de hoofdstad van Wales
• Aberystwyth - kust stadje met veel studenten
• Bangor - prachtig universiteitsstadje
• Caernarfon - met Caernarfon Castle
• Conwy - middeleeuws stadje
• Hay-on-Wye - boekenhoofdstad van Wales
• Llandudno - grootste badplaats in Noord-Wales
• Llanfairpwllgwyngyllgogerychwyrndrobwyllllantysiliogogogoch - dorpje in Noord Wales met één van de langste plaatsnamen ter wereld
• Swansea - Wales' op een na grootste stad
• Tenby - middeleeuwse ommuurde stad

Info

De hoofdstad van Wales is het in het zuidoosten gelegen Cardiff. Ook Swansea en Bangor zijn belangrijke Welshe steden. Het ligt aan de westkust. Wales is half zo groot als Nederland. Van noord naar zuid ca. 200 km. Oost-west, ca. 180 tot 60 km. Totale kustlengte ca. 1232 km, waarvan 2/3 deel als "Heritage Coast" uit beschermd gebied bestaat. Wales wordt omsloten door drie verschillende wateren. De Ierse zee in het noorden, Bristol Channel in het zuiden en in het westen door St.-George’s Channel en de Cardigan Bay. Wales wordt aan de oostkant afgescheiden van Engeland door Offa’s Dyke (270 km), een grenswal van noord naar zuid. Wales grenst aan vier verschillende Engelse graafschappen: Cheshire, Shropshire, Hereford & Worcester en Gloucestershire. Tot Wales behoort ook het eiland Anglesey, dat met het vasteland is verbonden door de Menai-brug en de Britanny-brug.

Geografie

Wales ligt in het Verenigd Koninkrijk, ten westen van Engeland. Het landschap wordt gedomineerd door meren, heuvels en hoogland.

Bevolking

De meeste mensen wonen in het zuiden van Wales, waar ook veel industrie te vinden is.

Taal

• Engels in het noorden en zuiden
• Welsh in het midden
  • bore da - goedemorgen
  • croeso - welkom
  • diolch - bedankt
  • hwyl - dag
  • dydd da - goedendag

Bekijken

Snowdon massif

• Wales bezit drie National Parks, nationale parken: Snowdonia, Pembrokeshire Coast en Brecon Beacons, die tezamen een oppervlakte van 4100 km2, een vijfde deel van Wales, beslaan. Het overgrote deel van de gronden in deze gebieden is in handen van particulieren of wordt beheerd door Forestry Enterprise, National Trust, watermaatschappijen en grote landeigenaren. De drie Park Authorities, beheersorganisaties, richten zich vooral op het verbeteren en onderhouden van de toegankelijkheid voor en voorlichting aan bezoekers.
• Gower, de Wye Valley, Clwydian Range, Anglesey en Ll^yn hebben het predikaat Areas of Outstanding Natural Beauty gekregen. Deze streken worden intensiever gebruikt als landbouwgebied en zijn minder toegankelijk voor toeristen.
• Veertien lange, onaangetaste stukken van de kustlijn Glamorgan, Gower, Pembrokeshire, Ceredigion, Ll^yn, Anglesey en Great Orme zijn uitgeroepen tot Heritage Coast. De National Nature Reserves (NNR) hebben de status van beschermd natuurgebied, waar bezoekers beperkt of geen toegang hebben. In totaal zijn er 49 van deze terreinen. Wales telt slechts één Marine Nature Reserve op het eiland Skomer voor de kust van Pembrokeshire. De Sites of Special Scientific Interest (SSSI) zijn terreinen met (wetenschappelijk) interessante fauna, flora, geologie of natuurverschijnselen.

Eten

• Felin Fach Griffin: Best Family Restaurant 2008 De Good Food Guide 2008 heeft het Welshe restaurant The Felin Fach Griffin uitgeroepen tot het beste familierestaurant van het Verenigd Koninkrijk.

Rondom