Nederlands: De poëzie van de dichter Paul Celan behoort tot de meest enigmatische literatuur uit onze eeuw. Celan leefde, of beter overleefde, in zijn gedichten en hij zou er tenslotte aan ten ondergaan. Hij werd geboren als Paul Antschel, in de verkeerde plaats en op het verkeerde tijdstip. Zijn familieleden waren Duitstalige joden uit de oostelijke hoek van het Oostenrijkse imperium. Ze leefden in Czernowitz, hoofdstad van Bukowina, dat vlak voor Celans geboorte in 1920 door Roemenië werd geannexeerd. Na de bezetting door de Sovjets, later ook door de Duitsers in 1940 en 1941, na gedwongen werkkampen, de deportatie en de dood van zijn ouders, de terugkeer van de Russen in 1944, ging Celan naar Bukarest, later naar Wenen, om zich tenslotte in 1948 in Parijs te vestigen. Daar studeerde hij Germaanse filologie en taalwetenschappen. Hij zou zijn hele leven in Parijs blijven, doceren, vertalen, trouwen en vooral schrijven. Zijn verzameld werk omvat een achthonderdtal gedichten en enkele prozateksten. Celan geldt als één van de belangrijkste na-oorlogse Europese dichters. Met een niet aflatende concentratie op de essentie van de dingen peilde hij naar de diepe gronden van de taal en onderzocht zo de wortels van onze westerse cultuur. Centraal in Celans gedichten - die zeer hoge eisen aan de lezer stellen - staat de ontmoeting met de andere, een vragen om een gesprek met zoals hij het noemde 'ein ansprechbares Du'. Dat kan de lezer zijn of de dichter zelf, zijn moeder, zijn vrouw en kinderen, de joden en hun God of iets onbestemds. Met de jaren werd die verzuchting de andere te bereiken alsmaar acuter. Celans gedichten die in de beginperiode boordevol metaforen zaten en uit lange melodische zinnen waren opgebouwd, brokkelden af. Bladwit en stilte namen toe, tot slechts enkele woorden op een blad overbleven, gebalde taalresten en iconen van de onmacht van de dichter. Celan verstomde letterlijk in zijn poëzie en trok de conclusie ook in het dagelijks leven; eind april 1970 sprong hij in de Seine en verdronk. Het is niet verwonderlijk dat precies Celan zo verschillende componisten als Harrison Birtwistle (°1934) en Gualtiero Dazzi (°1960) aanspreekt. Beiden hebben eenzelfde fascinatie voor taal met elkaar gemeen, meer precies voor hermetische poëzie, al is de uitwerking ervan in hun muziek totaal verschillend. Zo verklankte Birtwistle reeds fragmenten van Sappho, Rilke, Japanse haiku's en eigen gedichten. Deze Brit schreef bovendien vijf opera's en zelfs binnen zijn louter instrumentaal werk is een zekere vorm van theatraliteit, een dialoog in de breedste zin van het woord, eminent aanwezig. De cyclus Pulse Shadows zet dit dialogerend element in zijn muziek extra in de verf. Negen Celan-Songs worden afwisselend 'onderbroken' door negen in zich gesloten delen voor strijkkwartet. De kwartetstukken neemt het Arditti Kwartet voor zijn rekening (overigens de laatste gelegenheid altviolist Garth Knox bij de groep aan het werk te zien). Sopraan Rosemary Hardy, leden van het Ictus Ensemble en dirigent Reinbert de Leeuw vertolken het Celan-gedeelte. Een gelijkaardig alternerend principe ligt aan de grondslag van de avond die het Franse barokensemble Le Parlement de Musique voorstelt. Onder leiding van oprichter Martin Gester en met als vocale solisten sopraan Noémi Rime en tenor Ian Honeyman vertolkt het ensemble muziek van Alessandro Scarlatti voor Goede Vrijdag, dit in tweespraak met tien gedichten uit de bundel Lichtzwang van Paul Celan getoonzet door de jonge Italiaanse componist Gualtiero Dazzi. Van hem was in deSingel in 1996 reeds de opera La Rosa de Ariadna te horen. Het nieuwe werk dat vorig jaar op het muziekfestival Musica in Straatsburg in première ging is, net als Pulse Shadows, een Belgische creatie.