Naar inhoud springen

Geld

Uit Wikivoyage
Geld

Dit artikel is een onderwerp.

Informatie over het gebruik van geld wordt gegeven in de sectie "Kopen" van de verschillende bestemmingen. Dit artikel bevat algemene informatie die voor meerdere bestemmingen nuttig is.

Er zijn meerdere manieren om geld te bekomen en te wisselen tijdens een reis. Het is meestal een afweging tussen kost, risico en gemak.

Debet- en kredietkaarten

[bewerken]

Debet- en kredietkaarten kunnen gebruikt worden om geld af te halen van een geldautomaat en om aankopen te doen in winkels, restaurants en hotels.

Bruikbaarheid bij de aankoop

[bewerken]

De bruikbaarheid van debet- en kredietkaarten verschilt van land tot land. In meer ontwikkelde landen worden deze kaarten gemakkelijk aanvaard, in ontwikkelingslanden minder of niet.

De kaarten die wereldwijd veruit het meest aanvaard worden zijn Visa en MasterCard. American Express en Diners Club hebben een wereldwijd netwerk, maar of ze aanvaard worden hangt af van het land en van de handelaar.

Bruikbaarheid aan automaten

[bewerken]

Mastercard en Visa worden wereldwijd aan bijna alle geldautomaten aanvaard.

Sommige ontwikkelingslanden hebben geen of weinig geldautomaten, of zijn niet aangesloten op internationale netwerken. Dit geldt bijvoorbeeld voor Myanmar en delen van Afrika. In Japan werken de meeste geldautomaten in banken niet met internationale kaarten (ze hebben zelfs andere afmetingen), en moet je naar een postkantoor of Citibank.

Vergelijking tussen debet- en kredietkaarten

[bewerken]
  • Debetkaarten zijn direct gekoppeld aan een bankrekening en het geld wordt onmiddellijk van de rekening gehaald. De Nederlandse bankpasjes (ook wel pinpasjes genoemd) zij dus feitelijk ook debetkaarten.
  • Kredietkaarten zijn niet gekoppeld aan een bankrekening, maar aan een kredietlijn, die later kan afbetaald worden. Indien de kosten niet na een bepaalde tijd terugbetaald worden, betaal je rente.

Geldautomaten van banken

[bewerken]

Als je een geldautomaat (vaak aangeduid met ATM, Automatic Teller Machine) gebruikt om cash geld te verkrijgen is het duurder met een kredietkaart dan met een debetkaart.

  • Met een kredietkaart betaal je gewoonlijk kosten op het voorschieten van het geld van ongeveer 3% bovenop de wisselkosten.
  • Bovendien betaal je meestal rente op je voorschot vanaf de eerste dag (m.a.w. je krijgt geen krediet) tenzij je een saldo hebt op je rekening. De rente is ook veel hoger voor voorschotten dan voor aankopen.
  • Met de Nederlandse en Belgische bankpasjes (gewoonlijk met Maestro- of Cirruslogo) betaal je geen kosten als je in andere Euro-landen geld opneemt bij een geldautomaat; wel kunnen er bij betalen van artikelen of diensten met deze pasjes, kosten in rekening worden gebracht.
  • Voor andere debetkaarten dan de bankpasjes kunnen kosten in rekening worden gebracht, die gewoonlijk lager zijn dan die van een kredietkaart. In landen die de Euro niet hebben is er geen verschil tussen bankpasjes en andere debetkaarten.

Geldautomaten van ATM-bedrijven

[bewerken]

Naast geldautomaten van banken zijn er ook geldautomaten van gespecialiseerde ATM-bedrijven. Euronet is daarbij wel de meest-voorkomende. Euronet brengt binnen de Euro-landen €3,95 in rekening voor het opnemen van geld via hun geldautomaten. Voor het opnemen van geld in andere landen wordt ook geld in rekening gebracht en wordt er bovendien een slechte wisselkoers berekend. Er zijn zelfs gevallen bekend dat 2x een ongunstige wisselkoers wordt gebruikt: eerst wordt uitgerekend hoeveel dollars moeten betaald voor het gewenste bedrag in de betreffende valuta (tegen een slechte wisselkoers), waarna wordt uitgerekend hoeveel Euro's moeten worden betaald voor die dollars (wederom tegen een slechte wisselkoers).

Aankopen

[bewerken]

Bij aankopen is het gewoonlijk beter een kredietkaart te gebruiken en geen debetkaart. Behalve de kosten ben je ook beter beschermd als een kredietkaart gestolen wordt, of als je meer aangerekend wordt dan afgesproken, of als je de goederen nooit krijgt.

Kaarten zonder het Visa- of Mastercard-logo kunnen alleen gebruikt worden voor verkrijgen van cash aan een automaat met een pincode, en nooit voor aankopen ter plaatse. Daardoor zijn deze kaarten ook veiliger indien ze gestolen worden omdat ze niet leeggehaald kunnen worden met aankopen.

Overige voordelen kredietkaarten

[bewerken]

Kredietkaarten hebben ook voordelen zoals een annulatieverzekering voor vluchten (meestal alleen bij ernstige ziekte), diefstal, ongevallenverzekering bij huurauto's en ziekteverzekering voor noodgevallen.

Bij kredietkaarten zijn er soms getrouwheidsvoordelen, zoals gratis vluchten of vergoedingen vanaf een bepaald uitgegeven bedrag.

Tips voor het reizen met debet- en kredietkaarten

[bewerken]
  • Reis met één hoofdkaart en een back-up-kaart van een andere bank als reserve indien je problemen zou hebben met de eerste kaart. Haal alle andere kaarten uit je portefeuille, je kan ze alleen maar kwijtraken. Hou alleen de eerste kaart bij je en bewaar de back-up-kaart op een veilige plaats.
  • Controleer of je kaart internationale afhalingen of betalingen toelaat. Soms is dit niet geactiveerd.
  • Sommige banken blokkeren een kaart als er plots transacties gebeuren in het buitenland. Dan is het beter je bank op voorhand in te lichten.
  • Ken je pin-code.
  • Gebruik van kaarten wordt afgeraden in bepaalde landen die bekend staan voor fraude, bijvoorbeeld Nigeria.

Kosten

[bewerken]

Transactiekosten kunnen aangereken worden door de handelaar, de eigenaar van de geldautomaat, de bank die de kaart uitgeeft en door een ongunstige wisselkoers.

  • De meeste debet- en kredietkaartuitgevers rekenen een transactiekost tot 4% van het uitgegeven bedrag bij elke aankoop of afhaling in het buitenland.
  • De gebruikte wisselkoers is meestal de wisselkoers op de datum van de verwerking van de transactie. Dit kan tot 10 dagen na de echte transactie zijn, waardoor je dit soms niet op voorhand goed kan inschatten. De wisselkoers gebruikt door Visa kan je hier vinden.
  • Als je lang in een bepaald land gaat blijven, kan je kosten sparen door een plaatselijke bankrekening te openen met een kaart die erbij hoort. Je zal meestal wel een geldig adres en een geldige verblijfsvergunning moeten kunnen voorleggen.
  • Bij het gebruik van Visa of MasterCard zullen sommige handelaars voorstellen de transactie te doen in je eigen munt ("'Dynamic Currency Conversion'"). Aanvaard dit niet, omdat er dan een buitensporige wisselkoers van 7% kan aangerekend worden. Indien de handelaar dit toch doet, meld dit dan bij je kredietkaartbedrijf.

Traveler's cheques

[bewerken]

Traveler's cheques zijn cheques die uitgegeven worden voor een bepaald vast bedrag in een bepaalde munt, en die je op voorhand aankoopt. Zorg ervoor dat je cheques koopt in de munteenheid van het land waar je naartoe reist. Je tekent de cheque bij aankoop, en nogmaals als je hem gebruikt.

Het voordeel is dat ze volledig beschermd zijn tegen verlies of diefstal. Meestal kan je dan ook op korte tijd nieuwe krijgen. Je moet zelf een lijst bijhouden van de nummers die je gebruikt hebt.

Traveler's cheques kunnen bij de meeste banken ingewisseld worden voor cash. Ook wisselkantoren zullen ze meestal aannemen en sommige hotels ook.

Cash

[bewerken]

Cash is de soepelste manier. Bijna iedereen aanvaardt cash, behalve misschien sommige autoverhuurders, luchtvaartmaatschappijen (tijdens de vlucht) en sommige tankstations.

In veel landen kan je alles doen met Euro's of dollars. Je zal meestal wel iets extra betalen, en de wisselkoers aangeboden door handelaars en hotels is niet optimaal. Handelaars in grensgebieden aanvaarden meestal de munt van het naburige land.

Als je cash geld meeneemt op verre reizen, zorg ervoor dat de biljetten in goede staat zijn en van de laatste uitgave (versie). De banken ginder kunnen jouw versleten geld niet zo gemakkelijk wisselen als hun eigen geld, en geld van oudere versies wordt niet betrouwd omwille van mogelijke valsmunterij.

Het grootste nadeel van cash is het risico. Als je het verliest, ben je het kwijt, en als geweten is dat je het hebt word je een potentieel doelwit. Reisverzekeringen kunnen wel diefstal van cash geld dekken.

Bij gebruik van lokaal geld, zorg ervoor dat je weet hoe het eruit ziet (ook watermerken en hologrammen) en pas op voor namaak en vervallen biljetten. Banken en wisselkantoren zijn meestal veilig, maar taxichauffeurs en wisselaars op de (zwarte) markt kunnen je bedotten. Als je twijfelt, weiger dan biljetten die je niet herkent.

Cash geld verkrijgen of wisselen

[bewerken]

Alle geldwisselaars werken door te verkopen aan een bepaald tarief en te kopen aan een ander. Probeer op voorhand een idee te hebben van de meest recente wisselkoers . De tarieven zijn altijd beter waar er meer concurrentie is.

Soms is het beter je geld te wisselen voor je vertrekt, maar soms is het beter te wisselen op je bestemming. De handigste plaatsen (zoals luchthavens en grote hotels) hebben dikwijls de slechtste tarieven. Vergelijk indien mogelijk de aangegeven tarieven en bekijk het verschil tussen "we sell" en "we buy". Als dit meer dan 10% is, dan word je beslist afgezet. Goede wisselkantoren verschillen slechts 2% of minder. Controleer ook of er ook nog een vaste commissie aangerekend wordt per transactie.

In ontwikkelde landen is het meestal best geld af te halen aan een geldautomaat en niet zelf grote bedragen mee te brengen en ter plaatse te wisselen. Bij het pinnen kan je de vraag krijgen of je wil afhalen in euro's (with conversion) of in de lokale munt (without conversion). Kies dan altijd voor "without conversion", want dan is het jouw eigen bank die de wisselkoers zal bepalen, en dat is bijna altijd voordeliger.

De belangrijkste munteenheden worden tegenwoordig ook veel nagemaakt. Als je twijfelt, probeer twee kleinere biljetten te vragen in plaats van een biljet dat je niet betrouwt.

Zwarte markt

[bewerken]

In sommige landen is de officiële wisselkoers totaal onredelijk of onrealistisch. In die landen is het bijna onvermijdelijk om de zwarte markt te gebruiken, waar je wel een redelijke koers kan krijgen.

Maar er zijn ook meer risico's. Ten eerste is wisselen op de zwarte markt illegaal, en zowel de koper als de verkoper kunnen zware straffen krijgen als ze betrapt worden. De verkoper kan zelfs een politieman zijn die toeristen probeert in de val te lokken. Ten tweede is er veel kans op fraude. Soms is het beter niet te wisselen, maar direct met je eigen geld te betalen (hoewel dit ook illegaal is), en kan je met het (lokale) wisselgeld dat je terugkrijgt je andere aankopen doen.

De gulden regel is eerst het lokale geld te krijgen vooraleer je jouw geld overhandigt. Tel alles, bekijk de biljetten goed en geef dan pas je geld aan de verkoper. Geef daarna nooit het gekregen geld terug, zodat er nog goocheltrucs mee uitgehaald kunnen worden.

Vermijd de zwarte markt in landen waar de officiële wisselkoersen redelijk zijn. Het risico is groter dan de mogelijke winst.

Uitzonderingen zijn landen als Nepal en India waar een legale geldwissel bij een bank veel tijd kan kosten, terwijl de meeste hotels je geld snel en veilig zullen wisselen, tegen bijna dezelfde koers.

Dit is een bruikbaar artikel. Het bevat informatie over hoe er te arriveren, en over de belangrijkste attracties, uitgaansgelegenheden en hotels. Een avontuurlijk persoon zou dit artikel kunnen gebruiken, maar duik erin en breid het uit!