Reykjavik

Reykjavik

Reykjavik [1] (IJslands: Reykjavík) is de hoofdstad van IJsland.

Info

Reykjavik is de westelijkste hoofdstad van Europa en 's werelds noordelijkste hoofdstad. De geografische ligging is 64°08' noorderbreedte en 21°56' westerlengte, dat is iets ten zuiden van de poolcirkel (66°30' noorderbreedte).

Reykjavik ligt in zuidwest-IJsland in de gemeente Reykjavíkurborg aan de fjord Kollafjörður, een uitloper van de grote baai Faxaflói. In de fjord liggen zes kleine eilanden: Viðey, Engey, Þerney, Akurey, Lundey ("papegaaiduikereiland") en Grotta. Het schiereiland Geldinganes is met een heel smalle landtong aan het vasteland verbonden. De stad zelf ligt voornamelijk op het schiereiland Seltjarnarnes. De voorsteden liggen voornamelijk ten zuiden en oosten daarvan.

Klimaat	jan	feb	mrt	apr	mei	jun	jul	aug	sep	okt	nov	dec
gemiddeld maximum (°C)	1.9	2.8	3.2	5.7	9.4	11.7	13.3	13.0	10.1	6.8	3.4	2.2
gemiddeld minimum (°C)	-3.0	-2.1	-2.0	0.4	3.6	6.7	8.3	7.9	5.0	2.2	-1.3	-2.8
neerslag (mm)	75.6	71.8	81.8	51.3	43.8	50.0	51.8	61.8	66.5	85.6	72.5	78.7
Gemiddelden uit de periode 1961-1990, naar gegevens van de World Meteorological Organisation. Zie voor actuele informatie: Icelandic Meteorological Office.

Reykjavik heeft ongeveer 118.000 inwoners. Het is hierdoor veruit de grootste en belangrijkste stad van IJsland. Reykjavik staat bekend om zijn bruisende nachtleven, waar welgestelde jongeren uit heel Europa op afkomen.

Reykjavik is over een groot gebied uitgespreid. Hoogbouw komt voor, maar laagbouw en weids opgezette woonwijken domineren en er zijn meerdere plekken onbebouwd voor recreatieve doeleinden. De grootste rivier die door de stad loopt is de Elliðaá. Deze behoort tot de top tien van de beste zalmrivieren van IJsland en is voor boten onbevaarbaar. Reykjavik ligt ten zuiden van de berg Esja, die de stad tegen de koude noordelijke winden beschermt. De inwoners zijn voornamelijk werkzaam in de visserij en fabrieksindustrie, naast de gebruikelijke handel en dienstverlening die hoofdsteden eigen is. Verder is er een grote variëteit aan lichte industrie. Reykjavik is het landelijk centrum voor handel en transport, overheidsinstellingen, onderwijs en sociale en gezondheidsdiensten. Ook is het een van de belangrijkste vissershavens van het land.

Geschiedenis

Dit artikel bevat informatie uit het artikel Reykjavik op Wikipedia. Bekijk de paginageschiedenis daar voor de lijst van auteurs.

Toen Ingólfur Arnarson (de eerste kolonist die zich permanent op IJsland zou gaan vestigen) de zuidkust van IJsland naderde, gooide hij, naar destijds vigerend heidens gebruik, twee heilige, aan de Noorse god Þor (ofwel Thor) gewijde houten balken (de Öndvegissúlur) overboord en zwoer dat hij zijn boerderij zou bouwen op de plaats waar ze aan land zouden spoelen. Zijn slaven vonden ze een paar jaar later terug aan de zuidoostkust van de baai Faxaflói. Hij vestigde zich er omstreeks 877. Hij noemde de plek Reykjavík (Rookbaai), omdat hij stoom zag oprijzen uit de hete bronnen in de omgeving (reykur betekent rook, að reykja roken en vík is kleine baai of inham). De boerderij van Íngólfur stond waarschijnlijk ongeveer op de plek tussen het tegenwoordige stadhuis en de oude haven. Aan de Aðalstræti bevindt zich nu een put waarvan gedacht wordt dat Ingólfur op die plaats zijn water haalde. Een standbeeld van hem is te zien bij Lækjartorg. Een fenomeen dat nu op de geothermische activiteit van het gebied wijst is de trendy winkelstraat Laugarvegur (weg van de warme bronnen): deze is dankzij "vloerverwarming" midden in de winter sneeuw- en ijsvrij. De kolonisatie van IJsland wordt uitvoerig beschreven in het oude IJslandse Landnámabók (Boek der Landname). Het stichten van de eerste nederzetting wordt ook genoemd in het Íslendingabók (Boek van de IJslanders). Verder wordt Reykjavik in de middeleeuwse IJslandse literatuur eigenlijk niet genoemd, behalve her en der als landbouwgrond of als woonoord (zie bijvoorbeeld hoofdstuk 10 in de Holmsveria saga ofwel de saga van Hord).

Reykjavik bestond aanvankelijk als een dorp uit een handvol boerderijen, maar rond het midden van de 19e eeuw begon deze kleine gemeenschap zich uit te breiden rond de wolververij en -weverij en touwfabriek van sheriff Skúli Magnússon (wiens standbeeld op de hoek van de Aðalstræti en Kirkjustræti staat). Toen Reykjavík in 1786 stadsrechten kreeg, waren er ongeveer 170 inwoners. Hierna groeide het stadje langzaam maar zeker en binnen een paar decennia verhuisden de regeringszetels en de onderwijsinstanties erheen (of werden er ingesteld), zoals het Alþing (parlement) van þingvellir, het hooggerechtshof, de bisschopszetel, de Latijnse school en de theologische school. In 1844 werd de enige drukpers in het land verplaatst van het eilandje Viðey naar Reykjavik. De universiteit van IJsland werd in 1911 in Reykjavik opgericht. In 1900 waren er ruim 6300 inwoners. De groei van de stad heeft voor het merendeel in de 20e eeuw plaatsgevonden, met name sinds de Tweede Wereldoorlog. Op 1 december 2005 waren er in Reykjavik zelf 114.800 inwoners op een oppervlakte van 275 km². In 'Groot-Reykjavik' (Reykjavik inclusief de 6 voorsteden Mosfellsbær, Seltjarnarnes, Kópavogur, Garðabær, Bessastaðahreppur (of Sveitafélagið Álftanes) en Hafnarfjörður; 994 km²) woonden er 183.845. Dat waren destijds dus 38,8% respectievelijk 62,7% van de totale bevolking van IJsland (293.291). In januari 2006 is het inwonertal bevolking van IJsland de grens van 300.000 gepasseerd. Reykjavík zelf bestaat per 16 juni 2003 uit tien wijken: Vesturbær, Miðborg, Hliðar, Laugardalur, Háaleiti, Grafavogur, Breiðholt, Árbær, Úlfarsfell en Kjalanes, elk met zijn eigen wijkraad.

Wijken en voorsteden van Reykjavík heeft een moderne, 20e-eeuwse kerk, de Hallgrímskirkja, die uittorent boven de stad. Deze kerk behoort tot de Evangelisch-Lutherse Kerk (Nationale Kerk van IJsland of Volkskerk), waartoe 93 % van de bevolking behoort. Dit kerkgebouw is vernoemd naar Hallgrímur Pétursson (1614-1675), de grootste hymnenschrijver van het land, wiens werk nog vaak ten gehore wordt gebracht. De architect van de kerk, Guðjón Samúelsson, heeft zich laten inspireren door de grote basaltpartijen die op IJsland te vinden zijn. De bouw heeft 49 jaar geduurd. In 1986 was de kerk gereed. De grote klok in de toren draagt de tekst Eysbouts Atensis me fecit en is gegoten door de Klokkengieterij Eijsbouts in Asten.

Sinds 1968 is Reykjavik de zetel van het bisdom Reykjavik, een immediaat bisdom van de Rooms-Katholieke Kerk, waartoe 3 % van de bevolking behoort. Van 1996 tot 2007 stond dit onder leiding van de Limburgse bisschop Joannes Matthijs Gijsen. De kathedrale kerk werd gebouwd in de jaren 1920 als vervanging van een in 1897 gebouwd kerkgebouw en bevat o.a. een uit de 14e eeuw daterend Mariabeeld en houtsnijwerk van de IJslandse kunstenaar Ríkharður Jónsson. Ook van deze toren is de grote klok gegoten door Eijsbouts in Asten.

In 1986 vonden in Reykjavik de besprekingen plaats tussen president Ronald Reagan van de Verenigde Staten en zijn collega Mikhail Gorbatsjov van de toenmalige Sovjet-Unie. Hoewel er toen geen overeenkomst of verdrag werd gesloten, betekenden deze besprekingen het einde van de Koude Oorlog.

Arriveren

Per vliegtuig

Reykjavik heeft twee luchthavens:

De luchthaven van Keflavík (IJslands: Keflavíkurflugvöllur) (IATA: KEF, ICAO: BIKF, ook bekend als Flugstöð Leifs Eiríkssonar en Keflavík International Airport) is de grootste luchthaven van IJsland. De luchthaven, die naar de ontdekkingsreiziger Leif Eriksson is genoemd, ligt bij de plaats Keflavík, ongeveer 50 km ten zuidwesten van Reykjavik.

Reykjavík Airport (IJslands: Reykjavíkurflugvöllur, (IATA: RKV, ICAO: BIRK) is een kleinere luchthaven vlakbij het stadscentrum. Aangezien deze luchthaven over eerder korte landingsbanen beschikt wordt ze vooral voor binnenlandse vluchten gebruikt en voor vluchten naar Groenland en de Faeröer.

Per trein

IJsland is één van de weinige landen ter wereld dat niet over een eigen spoorwegnetwerk beschikt, je kunt dus ook niet per trein naar Reykjavik reizen.

Per auto

Reykjavik is vlot bereikbaar per auto. De stad ligt aan de Hringvegur, de belangrijkste weg van IJsland die de meeste belangrijke plaatsen met elkaar verbindt en in een grote lus om het eiland loopt.

Per bus

Er is een speciale busdienst die de reizigers die aankomen op Keflavik airport naar het centrum van Reykjavik brengt.

Per boot

In de haven van Reykjavik komen verschillende veerboten aan, het is echter niet mogelijk om rechtstreeks van het Europese vasteland naar Reykjavik te varen. De rederij Smyril line vaart wel van Tórshavn (Faeröer) naar Seyðisfjörður aan de IJslandse oostkust, aan de andere kant van het land. Je kunt met dezelfde rederij eerst vanuit Hanstholm (Denemarken) naar Tórshavn varen en van daaruit verder reizen.

Bekijken

Reykjavik heeft een klein en overzichtelijk centrum. De afstanden tot de verschillende bezienswaardigheden zijn beperkt en is dus ideaal voor wie houdt van een korte citytrip. Hieronder staat een lijstje met de belangrijkste Reykjavik bezienswaardigheden:

• Perlan (de Parel), vanuit het restaurant heb je een prachtig uitzicht op de stad vanop een roterend platform, open voor het grote publiek.
• Het Alþing, ofwel het parlement.
• Aan de stadsvijver Tjörnin ligt het moderne stadhuis van Reykjavik.
• De Hallgrímskirkja, de grootste kerk van de stad. Voor de kerk staat een standbeeld Leif Ericsson.
• De nationale kathedraal, die eigenlijk maar gewoon een kleine kerk is.
• Harpa, het moderne concertgebouw van Reykjavik.
• De Sun Voyager, een bijzonder kunstwerk aan de boulevard.
• The Settlement Exhibition, een Reykjavik City Museum dat gaat over de eerste bewoners van IJsland.
• Saga Museum, het Saga Museum is een wassenbeeldenmuseum die de geschiedenis van IJsland tot leven brengt.
• Hofdi House, de plek waar ooit een historische meeting was tussen Gorbatsjov en Reagan.
• Grotta Lighthouse, de vuurtoren op 4 km van het centrum en een ideale plek om het Noorderlicht te bewonderen.
• Whales of Iceland, tentoonstelling over de walvissen van IJsland

Doen

• Sinfóníuhljómsveit Íslands [2] (e-mail: sinfonia@sinfonia.is), Tel. (+354) 545 2500 (fax: (+354) 562 4475), Háskólabíó v/Hagatorg Pósthólf 7052. Ga eens naar een optreden van het Symfonisch orkest van IJsland en beleef Reykjavik op een andere manier.

Leren

• Háskóli Íslands (Universiteit van IJsland) [3] (e-mail: hi@hi.is), Tel (+354) 525 4000 (fax: (+354) 552 1331), Sudurgata 1.
• Háskólinn í Reykjavík (Universiteit van Reykjavik) [4] (e-mail: ru@ru.is), Tel. (+354) 599 6200 (fax: (+354) 599 6201), Menntavegi 1.

Kopen

Laugavegur, de belangrijkste winkelstraat van de stad, heeft vele trendy boetieks, met zowel IJslandse als internationale ontwerpen. Skólavörðustígur, een straat die loopt tot aan de Hallgrímskirkja, heeft een aantal interessante souvenirwinkeltjes waar je ook ambachtelijk vervaardigde produkten kunt kopen, hier kun je een perfect geschenk voor de familie te vinden.

Als je eerder zoekt naar internationale ketens als Zara, ga dan naar één van de twee winkelcentra in het hoofdstedelijk gebied: Kringlan in Reykjavik of Smáralind in het naburige Kópavogur. Hoewel je natuurlijk wel moet weten dat alles in IJsland waarschijnlijk wat meer zal kosten dan in eigen land. Bepaalde zaken kunnen gemakkelijk dubbel zoveel kosten als in West-Europa. Dit komt vooral door de hoge belastingen en invoerrechten, al zijn er uitzonderingen op deze regel.

Omzetbelasting is altijd inbegrepen in de aangegeven winkelprijs. Belangrijk om weten is dat alle buitenlandse bezoekers het recht hebben om hun belastingen terug te vorderen indien ze op één dag meer dan 4.000 kroon hebben uitgegeven in dezelfde winkel. IJsland is geen lid van de Europese Unie, zodat bezoekers uit alle Europese landen dit recht hebben. IJslanders die in het buitenland wonen hebben ook recht op teruggave van omzetbelasting.

Eten

Budget

• Bæjarins bestu, Hafnarstræti 17 (aan de haven). De naam betekent "De beste van de stad" en als je de lange rijen aan de kassa's ziet lijkt het erop dat het zijn naam niet gestolen heeft. Prijsklasse: 260 ISK

Gemiddeld

• Vegamot [5] (e-mail: vegamot@vegamot.is), Tel. (+354) 511-3040, Vegamótastíg 4. Overdag een deftig fastfood-restaurant dat 's nachts veranderd in een discotheek.
• Á Næstu Grösum [6], Tel. (+354) 552 9410, Laugavegur 20b. Een vegetarisch restaurant in het stadscentrum.
• Kaffi Reykjavik [7] (e-mail: kaffireykjavik@kaffireykjavik.is), Tel. (+354)552 3030, Vesturgata 2. Een goed restaurantje met een ijsbar.
• Austur India Fjelagid, Tel. (+354) 552-1630, Hverfisgata 56. Eén van de weinige Indische restaurants in Reykjavik.
• Saegreifinn, Verbúð 6 (Aan de haven). Uitstekend restaurant voor wie houdt van visgerechten. Prijscategorie €6,00 tot €18,00.
• Indian Mango [8], Frakkastigur 12 (zijstraat van Laugavegur), Tel. (+354) 5517722. Een Indisch restaurant waar men glutenvrije gerechten serveert, ook vegetarische- en lactosevrije gerechten. Een aanrader is de Indian mangococktail.

Duur

• Sjavarkjallarinn [9] (e-mail: info@sjavarkjallarinn.is), Tel. (+354) 511-1211, Adalstraeti 2. Een aanrader voor liefhebbers van vis en zeevruchten, een populair restaurant dus je kunt maar beter reserveren.
• Humarhusid [10] (e-mail: humarhusid@humarhusid.is), Tel. (+354) 561 3303, Amtmannsstig 1. Heel duur maar de gerechten zijn top.
• Perlan [11] (e-mail: perlan@perlan.is), Tel. (+354) 562 0200 (fax:(+354) 562 0207)). Het restaurant van de gelijknamige Perlan (parel) van waaruit je een prachtig uitzicht op de stad hebt.
• Domo [12] (e-mail: domo@domo.is), tel. (+354) 552 5588, Þingholtsstræti 5. Nog een ander toprestaurant.

Uitgaan

Reykjavik staat bekend om zijn uitgaansleven waar veel kapitaalkrachtige jongeren uit West-Europa op af komen. Er zijn dan ook heel veel clubs, bars en cafés in deze stad.

• Kaffibarinn (K-Bar), Tel. (+354) 551 1588, Bergstaðarstræti 1.
• b5 [13] (e-mail: b5@b5.is), Tel. (+354) 552 9600, Bankastræti 5.
• Kofi Tómasar frænda, Tel. (+354) 551 1855, Laugavegi 2.
• Club 101, Tel. (+354) 551 0022, Hafnarstræti 1-3.
• Bar 11 Tel. (+354) 511 1180, Laugavegi 11.
• Hressingarskálinn [14], Tel. (+354) 561 2240, Austurstræti 20.
• Café Cultura, Tel. (+354) 530 9314, Hverfisgata 18.
• Dillon Rock Bar [15], Tel. (+354) 5782424, Laugavegur 30.
• Bjarni Fel, Austurstræti 20.
• The English Pub, Tel. (+354) 578 0400, Austurstræti 12.
• The Celtic Cross, Tel. (+354) 511 3240, Hverfisgata 26

Communicatie

De meeste mensen jonger dan veertig hebben in minder of meerdere mate kennis van het Engels maar verwacht niet dat iedereen je te woord gaat staan in het Engels, het kan daarom misschien nuttig zijn om enkele basisbegrippen in het IJslands aan te leren. Al is dit vooral in meer afgelegen plaatsen buiten de hoofdstad het geval.

Behoorlijk wat inwoners van Reykjavik zullen je ook te woord kunnen staan in het Duits of in een Scandinavische taal.

Veiligheid

Reykjavik is een zeer veilige stad en IJsland is een zeer veilig land. Er is weinig tot geen criminaliteit en toeristen kunnen dan ook zorgeloos naar deze stad afreizen. De politie is vriendelijk en behulpzaam.

De situatie op de weg is ook zeer veilig. Dit komt vooral doordat, op het centrum van de stad na, er zelfs in het dichtbevolkte hoofdstedelijk gebied relatief weinig verkeer is.

Rondom

• Net buiten Reykjavik zijn er een aantal toeristische topattracties te vinden, zo is het Þingvellir Nationaal Park en de andere attracties (de geisers van Geysir Nationaal Park en de waterval Gullfoss) van de zogenaamde "Gouden Cirkel" vanuit Reykjavik gemakkelijk te bereiken met de auto.
• Ten zuiden van Reykjavik ligt de Blauwe Lagune (Bláa Lónið).