Noord-Brabant

Noord-Brabant

Noord-Brabant is een provincie met 2.470.184 inwoners en een oppervlakte van 5.081,76 km² in het zuiden van Nederland.

Regio's

Streken van Noord-Brabant

Baronie van Breda Het gebied rondom Breda, een historische baronie. Het was niet de enige in Nederland, maar wel veruit de belangrijkste geweest. De belangrijkste bezienswaardigheid is de historische stad Breda. Aan de westkant van het gebied ligt Roosendaal.

Kempen Een streek die voornamelijk uit bossen, heide, kleinschalig cultuurlandschap en pittoreske dorpjes bestaat. In dit gebied ligt ook Eindhoven, de grootste stad van Noord-Brabant en de vijfde van Nederland.

Hollands Brabant Land van Heusden en Altena en de Westhoek, die samen Hollands Brabant genoemd worden, zijn gebieden die oorspronkelijk protestants bleven en een kleigrond hebben, in tegenstelling tot zandgrond. Vóór 1795 vielen deze gebieden onder het bestuur van het toenmalige gewest Holland.

Langstraat Eens centrum van de leder- en schoenenindustrie. Tegenwoordig vooral bekend om de Efteling.

Maasland De omgeving rondom Oss, soms ook Maaskant genoemd, was vroeger een onderdeel van de Bossche Meierij. Het Land van Ravenstein was geen onderdeel van de Meierij, maar behoorde wel tot Brabant.

Markiezaat Gebied rondom Bergen op Zoom, met zowel polders en verdronken land als heuvels en heide.

Meierij van 's-Hertogenbosch Een van de kwartieren van het oorspronkelijke Brabant, nu een streek die zich rond 's-Hertogenbosch vormt. De meest noemenswaardige plaats in deze streek is Tilburg.

Peel Een grotendeels verdwenen hoogveengebied, restanten zijn aanwezig in Nationaal Park De Groote Peel. De meest noemenswaardige plaats in deze streek is Helmond.

Steden

• 's-Hertogenbosch - de gezellige provinciehoofdstad
• Bergen op Zoom
• Breda — belangrijkste Nassaustad van Nederland
• Eindhoven — technologiestad, lichtstad
• Helmond — grote stad met kasteel uit 1402.
• Oss
• Roosendaal
• Tilburg
• Waalwijk

Andere bestemmingen

• Efteling - attractiepark voor jong (sprookjesbos) en wat ouder (achtbanen)
• oude vestingstadjes als Woudrichem, Heusden, Grave en Ravenstein.

Info

Vlag van Noord-Brabant

Geschiedenis

In de late middeleeuwen was er een hertogdom die zich uitstrekte van Brussel tot 's-Hertogenbosch en van Antwerpen tot aan de Peel. Dit was het Hertogdom Brabant. In de vijftiende eeuw kwam het bestuur in handen van de Bourgondiërs (welke met hun levenswijze nog steeds een stempel drukken op Brabant), waarna het gebied werd veroverd door de Habsburgers onder Karel V. Tijdens dit bewind kwam het protestantisme in opkomst, welke in Brabant veel sporen achterliet en (Noord-)Brabant werd een slagveld tussen de Republiek en de Spaanse Nederlanden in. Ondanks gebeurtenissen als de Beeldenstorm die in het westen van Brabant heerste, bleef Brabant Katholiek. Na de Vrede van Munster was de scheiding tussen Noord- en Zuid-Brabant (Antwerpen/Brussel) permanent. Noord-Brabant werd een Generaliteitsland en genoot geen enkele vorm van zelfbestuur. In de Franse tijd (1794-1815) werd Brabant een volwaardige provincie van wat na 1815 het Koninkrijk der Nederlanden werd.

Taal

In het grootste deel van Noord Brabant wordt het Brabants gesproken, het is een niet-erkend dialect, maar heeft desondanks veel invloed gehad op de Nederlandse taal. In Brabant wordt door vrijwel iedereen het Nederlands gesproken, meestal met de zachte-g (ch). Rond Budel wordt het Limburgs gesproken en in de polders van Altena en de Westhoek wordt over het algemeen een Hollands dialect gesproken.

Arriveren

Per trein

Er zijn treinverbindingen met zowel Zeeland (Vlissingen/Middelburg), Zuid-Holland (Rotterdam/Dordrecht), Gelderland/Utrecht (Nijmegen, Arnhem of Utrecht) als met Limburg (Venlo of Weert) en de Belgische provincie Antwerpen. (Vanuit zowel Roosendaal als Breda). Vanuit Rotterdam is er een Intercityverbinding naar Breda.

Per auto

Door een van de vele bruggen van de Maas en/of de Waal, Merwede, Hollands Diep over te steken, kan men in Brabant komen vanuit het noorden, westen en oosten. Vanuit het zuiden (België) moet de grens gepasseerd worden, maar deze stelt sinds de Benelux- en Schengenakkoorden niets voor.

Per bus

Verschillende busmaatschappijen doen Brabant aan vanuit andere provincies. Vanuit België is dat De Lijn.

Per boot

Behalve uit het zuiden kan een boot van alle kanten in Brabant komen, via de Maas, Waal, Merwede, Hollands Diep en de Oosterschelde. Op verschillende plaatsen langs deze rivieren kan men op een kanaal komen, die iets dieper in Brabant komen. Veel beken zijn, behalve voor kano's, onbevaarbaar.

Per vliegtuig

Veel mensen uit Europa kiezen er gauw voor om vanuit Schiphol helemaal naar Brabant te reizen, echter dat is voor het overgrote deel volstrekt onnodig. Eindhoven Airport heeft prima vliegverbindingen door bijna heel Europa, met zowel lijn- als chartervluchten.

Rondreizen

Per bus

Van Veolia en Arriva rijden streekbussen in Noord-Brabant.

Per auto

Allerlei snelwegen verbinden de steden van 40.000 inwoners of meer met elkaar. Een ernstige uitzondering vormt de N65 tussen Tilburg en 's-Hertogenbosch. Langs 's-Hertogenbosch en Eindhoven zijn er hoofd- en parallelrijbaansystemen die verwarrend kunnen zijn: al voordat de scheiding plaatsvindt moet men beslist hebben of men in die stad en omgeving moet zijn.

Veel kleinere plaatsen zijn op avontuurlijke wijze met elkaar verbonden: Hier zijn er vaak krappe bochten over smalle weggetjes waar men goed moet uitkijken. Veel van deze weggetjes hebben dan wel aparte fietspaden.

Per fiets

Brabant is een zeer gelegen provincie om in te fietsen. Hier zijn er vele fietspaden, zowel binnen als buiten de bebouwde kom, vaak gescheiden van andere wegen. Ook in de vele bossen en heidegebieden zijn de fietspaden talrijk aanwezig. Wel moet u erop letten dat u niet overal in de bossen mag komen, met name in de stiltegebieden.

Per trein

Als de afstand wat groter is, en u moet in een van de grotere steden zijn of in een plaatsje op die route, leent de trein zich prima om voort te bewegen. Overal zijn de diensten relatief frequent.

Per boot

Niet alle plaatsen zijn bereikbaar met de boot, maar over o.a. het Wilhelminakanaal en de Zuid-Willemsvaart kunt u al door Tilburg, Helmond en 's-Hertogenbosch en nabij Eindhoven en Breda komen. De noordgrens van de provincie wordt grotendeels gevormd door grote rivieren als Maas en Waal en hier kunt u afmeren in de stadshavens van prachtige historische vestingsteden als Woudrichem, Heusden en Ravenstein.

Bekijken

• 
  Biesbosch
• 
  Dennenbosch
• 
  Carnaval
• 
  Breda
• 
  Oogstraat Games

Doen

• Carnaval vieren in Oeteldonk ('s-Hertogenbosch), Lampegat (Eindhoven), Kruikenstad (Tilburg) en Kielegat (Breda). De diverse carnavalsoptochten kijken die in vrijwel elk Brabants dorp gehouden wordt. Bij uitgaansgelegenheden is het doorgaans verstandig om zich extravagant te verkleden. Carnaval vindt plaats tussen de zaterdag t/m de dinsdag voor Aswoensdag, die zich in hetzelfde patroon verplaatsen door het jaar als Pasen en Pinksteren (eerste volle maan na het begin van de lente, carnaval is ongeveer zes weken daarvoor).
• Wandelen en fietsen door de uitgestrekte bossen en nationale parken. Routes kunnen zelf uitgestippeld worden op bijvoorbeeld fietsersbond.nl of via fietsnet.be (ook met dekking in Nederland). Men kan ook bij veel lokale VVV's, die vooral in de steden en in pittoreske stadjes en dorpen gevestigd zijn, landkaarten met van tevoren uitgestippelde fietsroutes kopen.

Eten

Het worstenbroodje, een langwerpig broodje gevuld met worst is een typisch Brabants broodje. Ook de Bossche bol, een bolvormige lekkernij, die lijkt op een moorkop, met een buitenkant van chocolade, is ook Brabants.

Uitgaan

Brabant heeft een rijk aantal van bars en cafés. Veel Brabantse dorpen en steden staan in de top-10 van terrassendichtheid en horeca/km2. Een van de beste uitgaansgelegenheden is Stratumseind in Eindhoven, waar men vrijwel alleen maar vele horecagelegenheden heeft. Hier zijn veel verschillende bars, clubs en restaurants.