Wikivoyage:Romanisatie

Romanisatie is het omzetten van een bepaald script in het Latijnse alfabet. Deze pagina geeft een aantal richtlijnen voor romanisatie op Wikivoyage.

Algemeen

• Voor de titel van artikelen gebruiken we de naam van de Taalunie. Zie Wikivoyage:Naamgeving van artikelen.

• Dezelfde naam als de titel wordt als eerste in het artikel gebruikt. Daarna volgt de naam in het lokale script tussen haakjes.

• Na een link naar een bestemming hoeft geen lokale vorm te volgen. Een link naar Tokio ziet eruit als "Tokio", niet als "Tokio (東京)"; als iemand de naam volgens het lokale script wil weten, dan kan op de link geklikt worden.

Plaatsen

De volgende richtlijnen volgen voor attracties, activiteiten, restaurants, uitgaangsgelegenheden en accommodaties (de secties zien, doen, eten, uitgaan en overnachten):

• Als een van deze een bekende Nederlandse naam heeft, gebruik deze dan, en zet de lokale naam en romanisatie erachter tussen haakjes.
  • Voorbeeld: Xilin-pagode (西林塔 Xīlíntǎ) ...

• Als een plaats geen Nederlandse naam heeft, gebruik dan de romanisatie als de naam en het lokale script tussen haakjes.
  • Voorbeeld: Khrop Khrueang (ครบเครื่อง), Ari Samphan Soi 10. Bekend voor z'n kuay tiao yam bok rijstnoedels...

Als je listings tags gebruikt, kan je de alt-parameter gebruiken voor het lokale script en de romanisatie. Voorbeelden:

* <listing name="Xilin-pagode" alt="西林塔 Xīlíntǎ"></listing>
* <listing name="Khrop Khrueang" alt="ครบเครื่อง"></listing>

• <listing name="Xilin-pagode" alt="西林塔 Xīlíntǎ"></listing>
• <listing name="Khrop Khrueang" alt="ครบเครื่อง"></listing>

Termen

De volgende richtlijnen gaan over lokale termen, die in andere secties van de gids gebruikt worden als bovenstaande.

• Als je de lokale naam van een term geeft, plaats het lokale script en de romanisatie in haakjes na de Nederlandse naam.
  • Voorbeeld: Een Japanse specialiteit die je echt moet proeven is aal (うなぎ unagi) ...

• Als je een geromaniseerde term in de tekst gebruikt, maak deze cursief en geef het lokale script tussen haakjes. Als je een letterlijke vertaling wil geven kan dit ook, zet dit tussen ""s.
  • Voorbeeld: In Thailand is zwarte thee bekend als chaa ron (ชาร้อน, lett. "thee heet") ...

Talen

Als je een artikel of taalgids vindt die niet de volgende richtlijnen volgen, verbeter deze dan.

Chinees

Pinyin tone reference chart

Toon	a	e	i	o	u	ü
1	ā	ē	ī	ō	ū	ǖ
2	á	é	í	ó	ú	ǘ
3	ǎ	ě	ǐ	ǒ	ǔ	ǚ
4	à	è	ì	ò	ù	ǜ

Chinese romanisatie is ingewikkeld, omdat er verschillende versies van de taal bestaan en een ingewikkelde politieke situatie in het Chinese taalgebied. De volgende vuistregels gelden:

• Artikelen over China (exclusief Hongkong en Macau) gebruiken hanyu pinyin-romanisatie en vereenvoudigde Chinese karakters.

• Artikelen over Hongkong en Macau gebruiken Kantonees met Yale-romanisatie en traditionele Chinese karakters. Echter, als de meest gebruikte vorm van de naam onder een andere systeem valt, gebruik dan die naam en niet Yale.

• Artikelen over Taiwan gebruiken Wade-Giles-romanisatie(zonder de apostrofs) voor oudere en bekende plaatsnamen, en hanyu pinyin of tongyong pinyin voor minder bekende plaatsnamen (hangt af van lokaal gebruik). Chinese karakters worden getoond in het traditionele formaat.

• Gebruik toontekens, geen toonnumers. Gebruik de toon-omzetter als dat nodig is. Als je de tonen niet weet, laat ze weg en iemand anders zal deze later toevoegen.
  • 中国 is Zhōngguó, niet Zhong1 Guo2

• Gebruik spaties tussen woorden, niet tussen elke lettergreep. Geef niet elke lettergreep een hoofdletter.
  • 南大街 is Nándàjiē (Zuid-Geweldig-Straat), niet Nan Da Jie of NanDaJie
  • 天河北路 is Tiānhé Běilù (Hemel-Noordmeer-Straat)

• Gebruik geen toontekens voor de naamgeving van artikelen, maar gebruik deze wel in de introductie van het artikel.
  • Shanghai (上海 Shànghǎi) is een stad.

• Gebruik haakjes om de Chinese karakters en de pinyin-romanisaties. Gebruik geen vetgedrukt of citaat-tekens ("").
  • Bier (啤酒 píjiǔ) is overal te krijgen in China.

Hebreeuws

Romanisatie van het Hebreeuws is niet standaard en ingewikkeld. Er zijn talloze dialecten met een verschillende uitspraak. Het meest dichtbij een standaard is de romanisatie van de Verenigde Naties (ISO 259), die handig is voor reizigers, omdat deze in kaarten en verkeersborden wordt gebruikt.

• Gebruik Verenigde Naties-romanisatie, met twee uitzonderingen:
  • Gebruik "h" voor het (ח), niet ẖ (h-underscore)
  • Gebruik "tz" voor tzadi (ץ צ), niet ẕ (z-underscore)

Voorbeelden: Petah Tikva (פֶּתַח תִּקְוָה), Bnei Brak (בְּנֵי בְּרַק)

Deze surrogaatvormen worden veel gebruikt in Israel, en maakt het eenvoudiger om deze namen in te voeren in de computer.

Koreaans

Romanisatie van het Koreaans is relatief eenvoudig.

• Zuid-Korea gebruikt Herziene Koreaanse Romanisatie, in 2000 officieel door de regering ingevoerd voor verkeersborden en ook elders veel gebruikt.
  • Use Hong's Hangul Conversion Tools om hangeul te converteren naar Herziene Koreaanse Romanisatie en andersom.
  • Laat de McCune-Reischauer-vorm in de inhoud zien en maak een doorverwijzing as de oude vorm nog bekend is (e.g. Pusan→Busan, Inchon→Incheon, Cheju→Jeju)

• Noord-Korea gebruikt McCune-Reischauer, de enige officiële standaard in dat land. (Gebruik niet de Noord-Koreaanse variant van MR.)

• Voor namen van personen, gebruik de voorkeur van de persoon zelf en/of het algemeen gebruik (e.g. Kim Il-sung, niet "Kim Il-sŏng", en Syngman Rhee, niet "I Seung-man"). Hetzelfde geldt voor Hangul, kimchi and taekwondo.

Japans

Macron reference chart

a	e	i	o	u
Āā	Ēē	Īī	Ōō	Ūū

Hepburn (geschreven door een Amerikaan voor buitenlanders) is de de facto-standaard voor romanisatie van het Japans sinds de laatste 100 jaar, met name in publicaties voor buitenlanders. De officiële standaard Kunrei (geschreven door Japanners en door Japanners) wordt weinig gebruikt. Dus:

• Gebruik hepburn-romanisatie.
• Laat lange klinkers zien met macrons.
• Romaniseer ん als n, maar maak een doorverwijzing voor de m-vorm als deze veel gebruikt wordt. Bijvoorbeld, 群馬 is Gunma, maar maak een verwijzing aan voor Gumma.
• Lettergreep n ん wordt geschreven als n' (met apostrof) als gevolgd door een klinker of y, maar niet als gevolgd door een andere n of een medeklinker. Dus 山陽 is San'yō, maar 新橋 is Shinbashi.

Thai

Thaise romanisatie is over het algemeen chaotisch, met talloze "standaarden" en allerlei romanisatiepogingen die op geen enkele standaard gebaseerd zijn. De volgende richtlijnen gelden:

• Als je twijfelt, gebruik het RTGS-systeem dat onder andere wordt gebruikt op verkeersborden en de metrostations in Bangkok. Dit systeem ligt nog het dichtst bij een standaard. Dus:
  • Khao San Road, niet "Kao Sarn", en Ayutthaya, niet "Ayodhya"
  • Gebruik Ko (niet Koh) voor eilanden
  • Gebruik RTGS als romanisatie achter een Thaise naam, b.v. กรุงเทพฯ Krung Thep voor de stad die in het Nederlands bekend staat als Bangkok