Verenigd Koninkrijk

Verenigd Koninkrijk

Locatie
Vlag
Beknopt
Hoofdstad	Londen
Regering	Constitutionele monarchie (maar zonder geschreven constitutie)
Munt	Britse pond (GBP)
Oppervlakte	totaal: 244.820 km² water: 3.230 km² land: 241.590 km²
Bevolking	63.047.162 (2012)
Taal	Engels, Welsh (ong. 26% van de populatie van Wales), verschillende dialecten van Gaelic (ca. 80.000)
Religie	Anglicaans en Rooms Katholiek (66%), Moslim (2,5%), Presbyteriaan (1,3%), Methodist (1,3%), Sikh (0,6%), Hindoe (0,9%), Joods (0,4%), Boeddhist 152.000 (0,25%), geen religie (15%)
Elektriciteit	230V, 50 Hz
Oproepcode	+44
Internet TLD	.uk
Tijdzone	zomer: UTC +1 winter: UTC

Travel Warning WAARSCHUWING: Het Verenigd Koninkrijk heeft op 31 januari 2020 de Europese Unie verlaten. In verband hiermee kan de informatie in dit artikel binnenkort op een aantal punten onvolledig/verouderd zijn, of is dat wellicht nu al.

Het Verenigd Koninkrijk (in het Engels: United Kingdom, gewoonlijk afgekort tot UK) is een land in het westen van Europa.

Info

Het land bestaat op zijn beurt weer uit vier kleinere landen die tot op zekere hoogte onafhankelijk van elkaar functioneren. Met elkaar vormen Engeland, Schotland, Wales en Noord-Ierland echter één staat. Engeland, Schotland en Wales, delen het eiland Groot-Brittannië (ter plekke vaak kortweg Britain genoemd) en de zeer vele kleine eilanden die zich daarom heen verspreiden. Het overgrote deel ligt dus op het Britse mainland Britain en als zodanig wordt de staat regelmatig Groot-Brittannië genoemd. "Vergeten" worden dan dus alle satellieteilanden en ook nog het gedeelte Noord-Ierland dat, zoals de naam al zegt, op het noordoosten van het eiland Ierland te vinden is.

Dichtstbijzijnde buurlanden zijn Ierland (republiek), Frankrijk, België en Nederland. Het eiland Man en de Kanaaleilanden zijn Brits kroonbezit. Officieel maken zij geen deel uit van het Verenigd Koninkrijk, maar ze zijn er door verschillende regels en verplichtingen wel mee verbonden. Hetzelfde geldt voor de Overseas Territories, kleine (schier)eilanden welke over de hele wereld verspreid te vinden zijn.

Het Verenigd Koninkrijk anno nu is een unieke mix van culturen met een bijzondere geschiedenis en gehandhaafde tradities in combinatie met een dynamisch modern leven. En hoewel 'Britannia no longer rules the waves', het land heeft nog steeds een sterke culturele en politieke invloed op de wereld. Ondanks een helaas vaak slechte reputatie als het om het weer gaat, is het een geliefde vakantiebestemming, met de wereldstad Londen als belangrijkste toeristische trekpleister. Daarnaast telt het Verenigd Koninkrijk vele andere bijzondere plekken zoals de ruige natuur van Schotland en Wales, pittoreske Engelse dorpjes in the countryside en ook andere trendsettende steden. Overal kan de toerist rekenen op een oprecht geïnteresseerd warm welcome.

Geschiedenis

Eenvoudig samengevat bestaat het hedendaagse ‘Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland’ sedert 1927. Van 1801 tot 1921 waren de Britse Eilanden als geheel verenigd, dus mét het complete eiland Ierland erbij. Wales en Engeland waren reeds in de middeleeuwen bijeengevoegd, en anno 1707 kwam Schotland er om economische redenen vrijwillig bij. Dit was de Act of Union ten tijde van koningin Anna van Engeland (Queen Anne), die daardoor dus ‘Anna van Groot-Brittannië’ werd. Sedertdien is het eiland Groot-Brittannië bijgevolg één land geweest. De moderne situatie, waarbij Noord-Ierland deel van het koninkrijk uitmaakt, ontstond toen het zuiden van Ierland zich in 1921 afscheurde en de ‘Ierse Vrijstaat’ stichtte. En dat was dan weer het gevolg van een gedeeltelijke kolonisatie van Noord-Ierland door Engelstalige protestanten uit Engeland, die in 1690 onder koning William III (de Nederlandse stadhouder Willem III van Oranje) een beslissende overwinning op de Iers sprekende katholieken hadden behaald in de slag bij de Boyne. Dat verklaart dus de verdeeldheid van het Ierse eiland, die tot op heden voortduurt. Algemeen kan men daarbij opmerken dat Engeland, als grootste onderdeel van het koninkrijk, zowel in economisch als cultureel opzicht altijd dominant is geweest ten opzichte van de kleinere deelstaten. Als gevolg daarvan zijn de Keltische talen van de Britse Eilanden (Welsh, Iers, Cornisch, Schots-Gaelisch en ook Manx) in de loop der eeuwen steeds sterker in de verdrukking geraakt. En anderzijds verklaart dit ook de opkomst van nationalistische en separatistische tendenzen in de kleinere delen van het koninkrijk.

De Britse Eilanden zijn ten minste sinds het Neolithicum bewoond. Over de mensen die Stonehenge en andere megalithische bouwwerken oprichtten, is nagenoeg niets bekend. We weten niet waar ze vandaan kwamen of welke taal ze spraken. Zij werden waarschijnlijk door een Keltische invasie verdrongen; toen de Romeinen Engeland veroverden, werd het in elk geval door Kelten bewoond. U vindt in Engeland dan ook archeologische sites uit de Romeinse periode, bijvoorbeeld Viroconium (Wroxeter) in Shropshire. En wereldberoemd is de Muur van Hadrianus, die het veroverde Engeland scheidde van Schotland (dat door Picten werd bewoond). In de middeleeuwen werden de Kelten in Engeland op hun beurt door de Angelen, Saksen en Juten uit Engeland verdreven (vandaar ‘Angelsaksisch’). Toen die op hun beurt door de Vikingen werden aangevallen, werd Engeland verdeeld in een Angelsaksisch en een ‘Deens’ gedeelte (de Danelag). In 1066, met de slag bij Hastings, vielen de Normandiërs (die zelf van de Vikingen afstamden maar inmiddels Frans spraken) vanuit Frankrijk binnen. Drie eeuwen lang was daarop Frans de taal van de Engelse overheid. Aan Schotland ging deze evolutie echter voorbij: daar was toen Gaelisch de voertaal, en pas vanaf de Nieuwe Tijd won het Engels in Schotland terrein. Toen volgden de Rozenoorlogen tussen het Huis York en het Huis Lancaster, met York als uiteindelijke overwinnaar. Tijdens de Honderdjarige Oorlog in de late middeleeuwen veroverde Engeland grote delen van Frankrijk. Onder de Tudorvorsten Hendrik VIII en Elizabeth I begon het Britse Rijk te groeien. Na het uitsterven van de Tudors nam het Schotse Huis Stuart de Engelse troon in. Jacobus II was katholiek en autocratisch en werd afgezet in de Glorious Revolution van 1689. Anna, die Engeland en Schotland verenigde, was de laatste Stuartmonarch en stierf in 1714. Toen nam het huis Hannover de troon in en volgde de georgiaanse periode: Noord-Amerika werd veroverd en gedurende de 18e eeuw ontwikkelde het Britse Rijk zich onophoudelijk. Onder Victoria, tot slot, was het het grootste rijk ter wereld geworden. Na de Tweede Wereldoorlog kregen de landen die deel van het Britse Rijk hadden uitgemaakt echter een na een autonomie. Het hedendaagse Gemenebest van Naties (the Commonwealth of Nations) is een restant hiervan; het is een cultureel verbond van staten die vroeger Brits waren. Sommige van deze landen zijn de facto compleet onafhankelijk, maar erkennen Elizabeth II nog steeds als officieel staatshoofd.

Cultuur

De Britse cultuur is enerzijds sterk regionaal gebonden en heeft anderzijds invloeden van overal ter wereld ondergaan. De BBC wordt wereldwijd gerespecteerd als een bron van betrouwbare journalistiek en kwaliteitsvolle documentaires, en dankzij zijn mondiale mediakanalen — daarbij geholpen door de Engelse taal — wordt de mening van het Verenigd Koninkrijk op wereldvlak nog steeds serieus genomen, ook al is the Empire inmiddels geschiedenis. De cultuur en mentaliteit van het Verenigd Koninkrijk zijn gediversifieerd en veelzijdig. Veel meer dan in de rest van West-Europa speelt hier sociale klasse een rol bij de meningen die men erop nahoudt: de Britten hebben nog steeds een sterk uitgesproken beeld van wat als working class, middle class en upper class geldt, en hun visie op elkaar en op de wereld wordt daar dan ook gedeeltelijk door beïnvloed. Deze sociale stratificatie wordt weerspiegeld in de persoonlijke interesses van de inwoners, maar ook in hoe ze spreken, welke kranten ze lezen, wat ze meestal eten, waar ze hun boodschappen doen enzovoorts. Ook hun regionale identiteit vormt een belangrijk aspect van hoe de Britten zichzelf waarnemen. Voor toeristen kan een zeker bewustzijn van deze mentaliteit nuttig zijn: tijdens een cricketwedstrijd met cream tea ergens in de Cotswolds wordt nu eenmaal anders over de zaken gedacht dan in een bruine kroeg vol voetbalfans aan de rand van Carlisle. In de MacDonald’s of de Burger King komen andere mensen dan in de bistro van het stadstheater. Er zijn echter ook bindende factoren: zo staan Britten bekend om hun uitstekende gevoel voor humor. Ze hebben een rijk repertorium aan oneliners en ironische opmerkingen, en de beste manier om in onbekend gezelschap het ijs te breken, is vaak een sarcastisch grapje of een woordspeling te maken. Nog iets anders wat ze gemeenschappelijk hebben, is hun strikte naleving van wachtrijen, of het nu in de pub, in het postkantoor of aan de bushalte is. ‘Jumping the queue’ is aanstootgevend: ga dus in de rij staan en wacht netjes uw beurt af.

Voetbal, snooker, paardenrennen en rugby zijn populaire sporten onder de werkende klasse. Cricket en tennis hebben een sterk middenklasse-imago. Elitaire sporten zijn bijvoorbeeld polo en (behalve in Schotland) golf. Kranten van de working class zijn onder andere The Sun en The Daily Mail; wie The Times of The Daily Telegraph leest, wordt als bemiddeld en conservatief gezien. The Guardian, The Independent en The Scotsman zijn progressieve middenklassekranten.

Een woonkamer ‘lounge’ noemen is een workingclassgewoonte; de middenklasse spreekt van ‘sitting room’ of ‘living room’. Wanneer iemand het over ‘tea’ heeft en daarbij het avondmaal bedoelt, is die persoon ofwel working class, ofwel een noorderling (of natuurlijk beide): in Noord-Engeland zal men bijvoorbeeld het middag- en avondmaal allebei ‘dinner’ noemen en ze indien nodig onderscheiden als ‘lunch dinner’ en ‘tea dinner’. In Zuid-Engeland wordt dan weer op deze terminologie neergekeken.

Engeland

In Engeland is men ofwel een southerner, ofwel een northerner. Dat komt zowel tot uiting in het accent als in de clichés die ermee geassocieerd worden. Zo zouden zuiderlingen bemiddeld en snobistisch zijn en hun dagen vullen met jachtpartijen en theekransjes in een riant landhuis, terwijl het stereotype van noorderlingen is dat ze brutaal en laaggeschoold zijn en heel ongezond eten. Binnen deze tweespalt bestaan er nog fijnere onderverdelingen: Londen geldt dan als elitair en wereldvreemd, terwijl Somerset bevolkt wordt door cider drinkende boeren op tractoren. Mutatis mutandis wordt Manchester als grauw en vuil waargenomen, terwijl in Newcastle upon Tyne iedereen halfnaakt en dronken over straat loopt. Tot zover de clichés. In werkelijkheid heeft Engeland een heel diverse cultuur. Goed opgeleide Engelsen weten vaak heel veel over hun lokale geschiedenis, zonder dat dit met chauvinisme gepaard gaat. De working classes zijn echter niet minder gastvrij en zullen u ook met Sir of Madam aanspreken. Beleefdheid is voor iedereen belangrijk. Engels nationalisme is nauwelijks politiek georganiseerd; de English Democrats is de enige partij die Engels zelfbestuur nastreeft en is een verwaarloosbare groepering.

Noord-Ierland

Hier is etniciteit onontkoombaar. Eeuwen van strijd tussen katholieken en protestanten hebben tot een sectarische verdeeldheid geleid in steden als Belfast en Londonderry (dat u, naargelang met wie u spreekt, Londonderry of Derry hoort te noemen). Onder de jongere generaties is echter wel een grotere flexibiliteit merkbaar — vele jongeren kan het allemaal niet zoveel meer schelen, en zij gaan vrijelijk om met wie ze willen, ongeacht de achtergrond van hun families. Belfast was ooit een toonaangevend centrum van de scheepsbouwindustrie. Tegenwoordig vindt de stad zichzelf opnieuw uit in de culturele en toeristische sector. Tijdens optochten van de protestantse Oranjemannen, met hun traditionele paraplu’s en bolhoeden, kunnen de spanningen af en toe nog oplopen. Voor de kust van Noord-Ierland ligt het eiland Rathlin, dat een bezoek waard is. De spoorlijn langs de Noord-Ierse kust biedt indrukwekkende panorama’s.

Schotland

Schotten zijn meestal erg trots op hun afkomst. Schotland en Engeland hebben eeuwenlang oorlog gevoerd en het wantrouwen jegens Engeland zit diep geworteld, ook al heeft dit heden ten dage gewoonlijk de vorm van grapjes ten koste van de zuiderburen aangenomen. Schotse onafhankelijkheid blijft een twistpunt: ongeveer de helft van de bevolking is ervoor, de andere ertegen. De Scottish National Party staat sterker dan ooit tevoren, maar veel Schotten beschouwen zich niet alleen als Schot maar ook als Brit, en economische overwegingen zijn belangrijk in dit debat. Schotland wordt gekenmerkt door talloze middeleeuwse kastelen en ruïnes, ruige landschappen met meren en heuvels met schapen. De Schotse economie draait grotendeels op aardoliewinning uit de Noordzee, in mindere mate ook op visvangst. In het algemeen worden Schotten als ietwat minder conservatief dan Engelsen gezien; ze staan ook positiever tegenover de Europese Unie dan hun zuiderburen. In tegenstelling tot het stereotype zijn ze niet zuiniger of gieriger dan andere volkeren. Kilts dragen de meesten alleen op feestdagen. De meeste Schotten spreken bijna geen woord Gaelisch; in de Laaglanden worden er steeds meer cursussen aangeboden, maar het blijft een nicheonderwerp. Wel algemeen bekend is slàinte mhath (spreek uit: slandzje va), dat u gerust kunt zeggen bij het toasten met het onvermijdelijke glas whisky.

Wales

Het Welshe nationalisme is minder uitgesproken dan het Schotse. Plaid Cymru is de nationalistische partij. Wales is reeds sinds de middeleeuwen met Engeland verenigd. Het heeft een rijk verleden en was voorheen een belangrijk centrum van de steenkoolindustrie. Wie Welsh spreekt, is daar gewoonlijk zeer trots op, en het is not done om zich laatdunkend over de Welshe taal uit te laten. Het tweetaligheidsbeleid wordt strikt nageleefd. Wales heeft een sterk bergachtig landschap; van oudsher vormde de bergketen een natuurlijke grens tussen Engeland en Wales. De spoorlijnverbindingen dwingen u dikwijls eerst naar Engeland te gaan en daar over te stappen, bij gebrek aan rechtstreekse verbindingen tussen Noord- en Zuid-Wales.

Erfgoedorganisaties

Kelten, Vikingen en Normandiërs hebben allen hun sporen in de Britse cultuur nagelaten. Er zijn prehistorische steencirkels te vinden naast Angelsaksische grafheuvels, Romaanse kastelen en Tudorlandhuizen. Voor geschiedenisliefhebbers heeft het Verenigd Koninkrijk buitengewoon veel te bieden. De Engelse erfgoedorganisatie heet English Heritage, de Schotse Historic Environment Scotland en in Wales is Cadw actief. Noord-Ierland heeft verschillende organisaties, die gecoördineerd worden door het Heritage Trust Network.

Lang niet alle kastelen en historische gebouwen worden door deze erfgoedorganisaties beheerd. Vele zijn in handen van lokale trusts, stadsbesturen of privé-eigenaren.

Klimaat

het klimaat in Engeland kan erg verschillend zijn. Het zijn over het algemeen milde winters, warme zomers en neerslag gedurende het hele jaar. Engeland heeft een reputatie van veel regen, en dat mag ook gelooft worden. De beste reistijd in verband met het klimaat is tussen juli en augustus. er is dan een aangename temperatuur en weinig neerslag. Engeland heeft wel een kustklimaat dus het kan altijd handig zijn voor je op vakantie vertrekt even het weer na te kijken voor je inpakt.

Feestdagen

Vele Britse feestdagen zijn regionaal gebonden. Sommige zijn algemene feestdagen waarop normaliter niet gewerkt wordt, andere gelden alleen voor scholen en openbare diensten. Britse werkgevers zijn niet verplicht hun personeel op feestdagen vrijaf te geven; dit is soms een kwestie van goodwill. Zogeheten bank holidays vallen altijd op maandag. De nationale feestdagen van Engeland en Wales zijn respectievelijk Saint George’s Day (23 april) en Saint David’s Day (1 maart): dit zijn echter géén officiële vakantiedagen. Diverse steden en regio’s vieren hun eigen lokale feestdagen.

Nationale feestdagen

• 1 januari – New Year’s Day (Nieuwjaarsdag)
• april – Good Friday (Goede Vrijdag)
• april – Easter Monday (Paasmaandag)
• eerste maandag van mei –Early May Bank Holiday (Dag van de Arbeid)
• laatste maandag van mei – Spring Bank Holiday
• 25 december – Christmas Day (Kerstdag)
• 26 december – Boxing Day (Tweede Kerstdag; verschuift naar de eerstvolgende maandag indien hij in het weekend valt)

Engelse en Welshe feestdagen

• laatste maandag van augustus – Summer Bank Holiday

Schotse feestdagen

• 2 januari – Tweede Nieuwjaarsdag
• eerste maandag van augustus – Summer Bank Holiday
• 30 november – Saint Andrew’s Day (nationale Schotse feestdag; verschuift naar de eerstvolgende maandag indien hij in het weekend valt)

Noord-Ierse feestdagen

• 17 maart – Saint Patrick’s Day (nationale Ierse en Noord-Ierse feestdag; verschuift naar de eerstvolgende maandag indien hij in het weekend valt)
• 12 juli – of the Boyne (herdenking van de Slag bij de Boyne in 1690; verschuift naar de eerstvolgende maandag indien hij in het weekend valt)

Elektriciteit

In het Verenigd Koninkrijk zijn andere stopcontacten in gebruik dan in Nederland, België en andere Europese landen. Met een eenvoudige convertor is dit probleem op te lossen. Op campings worden meestal de blauwe CEE aansluitingen gebruikt.

Regio's

Kaart van het Verenigd Koninkrijk

Engeland Engeland omvat het grootste deel van het Verenigd Koninkrijk. Dit geldt voor de oppervlakte, maar vooral voor het aantal inwoners. Dit land telt dan ook diverse urbane gebieden, vaak met een gemoderniseerde stad als centrum. Daartussen vindt de toerist de typische liefelijke countryside.

Schotland Schotland is de tweede grootste regio en omvat het noordelijke deel van het eiland Groot-Brittannië, alsmede een gigantisch groot aantal kleine eilanden. Het land wordt vaak louter en alleen geassocieerd met het centrale Highland. Uiteraard is deze ruige streek een vakantie meer dan waard, maar de steden Edinburg, Glasgow, de Orkney- en Shetlandeilanden, de Binnen- en Buiten-Hebriden en zuidelijk Schotland bewijzen alle even treffend dat Schotland nog veel meer te bieden heeft.

Wales Het bergachtige, centraal westelijke gedeelte van Groot-Brittannië langs een grillige Ierse Zeekust. In het noorden ligt het eiland Anglesey.

Noord-Ierland Noord-Ierland beslaat het noordoostelijke deel van het eiland Ierland. Zes van de negen graafschappen van de oude Ierse provincie Ulster liggen in Noord-Ierland. Daardoor wordt Ulster nog steeds informeel gebruikt als alternatieve naam voor Noord-Ierland. De kustlijn van Noord-Ierland bestaat uit indrukwekkende rotsformaties.

Kanaaleilanden (Guernsey, Jersey, Alderney, Sark) De Kanaaleilanden zijn een groep eilanden vlak voor de kust van Normandië, Frankrijk. Ze zijn Brits kroonbezit, maar maken officieel geen deel uit van het Verenigd Koninkrijk. Deze hebben een reputatie als belastingparadijs.

Man Man is een klein eiland tussen Groot-Brittannië en Ierland. Het staat bekend als een land zonder snelheidsbeperkingen. Het maakt officieel geen deel uit van het Verenigd Koninkrijk. Man is sinds de middeleeuwen onafhankelijk en is daar erg trots op. Het heeft een unieke cultuur die een mengelmoes van Keltische en Scandinavische invloeden vertoont. De Manxen zijn een volk apart, met een sterk nationaal bewustzijn. Man heft geen belastingen op ondernemingen en is daardoor een aantrekkelijke locatie voor buitenlandse firma’s en banken. Er is echter ook veel ongerepte natuur te vinden.

Steden

• Londen – metropool met zeer vele uiteenlopende gezichten: hypermoderne en belangrijke historische bouwwerken, extreme luxe en zichtbaar minder fortuinlijke volksdistricten, veel verkeer en veel parken.
• Aberdeen – de ‘granietstad’ in het verre noordoosten van Schotland is imposant en uitgestrekt. Aberdeen wordt gedomineerd door oude bouwwerken uit grijze steenblokken.
• Belfast – belangrijkste stad van Noord-Ierland, geboorteplaats van de Titanic.
• Birmingham – hoofdstad van de Midlands en het Black Country: victoriaanse architectuur gaat zij aan zij met modernisme. Springplank naar het Engelse kanalennetwerk.
• Edinburgh – de Schotse hoofdstad heeft een goed bewaard historisch centrum en is daarbij op een moderne manier levendig.
• Glasgow – grootste stad van Schotland en zeer heuvelachtig gelegen aan de oevers van de Clyde. Glasgow is een bruisende, moderne stad met een levendig uitgaansleven.
• Leeds – het centrum van Noord-Yorkshire. Veel studenten, veel Indiase restaurants, veel oude gebouwen.
• Liverpool – weerspiegelt de vergane glorie van het Britse Rijk. Eindeloze dokken en kades, met hier en daar een Beatles-standbeeld ertussen.
• Newcastle upon Tyne – de metropool van het noordoosten is tegenwoordig een hippe stad met een druk uitgaansleven. In de omgeving liggen nog oude mijnwerkersdorpen en verlaten scheepswerven. De beroemde Angel of the North staat in Gateshead, aan de overkant van de rivier.

Andere bestemmingen

Engeland, Yorkshire Moors.

• Cornwall – het natuurrijke uiterste zuidwesten, dat een bijna mediterraan klimaat kent.
• Giant's Causeway – wondelijk natuurmonument en meest bezochte attractie van Noord-Ierland.
• Hebriden – honderden eilanden laten elk op hun eigen manier Schotland in het klein beleven.

Stenen muurtje in het Lake District.

• Lake District – van oudsher het Engelse vakantiegebied: tientallen meren rond romantische dorpen.
• Lindisfarne – of Holy Island, een getijdeneiland met middeleeuws klooster voor de kust van Northumbria.
• Peak District – langs de Pennines, de ‘ruggengraat van Engeland’, vol heuvels, stuwmeren en pittoreske dorpjes.
• Shropshire – het hart van landelijk Engeland, vol schilderachtige dorpjes en oude kastelen.
• Snowdonia National Park – Welse alpen langs de grillige Ierse Zeekust.
• West-Midlands – heel veelzijdig cultuurlandschap, doorsneden door kanalen welke bevaren kunnen worden met de karakteristieke narrowboats.
• East of England - het oosten van Engeland met een mooie zeekust en vele grote steden zoals Cambridge, Norwich, etc.

Arriveren

Paspoort- en visuminfo

Tot 30 september 2021 volstond een Belgische of Nederlandse identiteitskaart om naar het Verenigd Koninkrijk te reizen. Vanaf 1 oktober 2021 is een geldig paspoort noodzakelijk. Ook op doorreis naar een andere bestemming heeft men een geldig paspoort nodig. Als EU-burgers, waar vereist, geen paspoort hebben, kunnen ze de toegang tot het VK worden geweigerd.

Per vliegtuig

Er zijn meerdere internationale luchthavens in het Verenigd Koninkrijk:

Regio Londen:

• London City Airport
• Gatwick Airport
• London Stansted
• Luton Airport
• London Heatrow, de enige luchthaven in Londen met meer dan een landingsbaan (namelijk 2!) London Heathrow.

Centraal/Noord Engeland:

• East Midlands Airport, bij Nottingham
• Liverpool John Lennon Airport
• Manchester Airport
• Newcastle Airport, meest noordelijke internationale Engelse luchthaven, nabij zuidelijk Schotland.

Overige luchthavens

• Bristol Airport (Zuidwest Engeland, nabij Wales)
• Exeter International Airport (Zuidwest Engeland)
• Belfast International Airport (Noord-Ierland)
• Edinburgh Airport (Schotland)
• Glasgow Airport (Schotland)

Per trein

• Londen is makkelijk en snel te bereiken met de Eurostar vanaf onder meer Brussel, Parijs en, via Brussel, Amsterdam. Dankzij een nieuw stuk hogesnelheidslijn dat onder de stad doorloopt, arriveert de trein tegenwoordig op St Pancras International. Dit zeer moderne station biedt zelf de nodige aansluitingen op binnenlandse treinen en bovendien ligt het pal naast London King's Cross railway station waarvandaan ook weer overal heen gereisd kan worden.

Andere stations zijn vrij eenvoudig te bereiken via de metro (London Underground). De halte King's Cross st Pancras is overigens zeer goed toegankelijk voor minder validen.

Eurostartickets kunnen vanuit Nederland gereserveerd worden via nshispeed.nl/.

• Een aantal veerhavens zijn voorzien van een treinstation waarvandaan treinen aansluiten op de veerboten. Zo kan tweemaal per dag vanuit Amsterdam en Rotterdam per trein gereisd worden naar Hoek van Holland, waarvandaan dan per boot overgestoken wordt naar Harwich. In de haven van Harwich staat vervolgens een directe trein klaar naar Londen Liverpool Street station . Zie verder .

Zie voor aansluitende binnenlandse verbindingen de internationale Deutsche Bahn reisplanner.

Kanaaltunnel (autotrein)

Nabij Calais in Frankrijk sluit Autoroute A 16, naar onder andere Boulogne, aan op de autotrein door de Kanaaltunnel. Hiervoor moet vanaf de A 16 bij afrit 42 Tunnel sous la manche gevolgd worden. Zie verder: eurotunnel.com.

Per bus

Eurolines organiseert regelmatige verbindingen van verschillende Europese steden, zoals Brussel, Amsterdam, Parijs naar Londen. Deze arriveren allen op het busstation nabij Victoria Station. Hier kan worden overgestapt op nationale langeafstandsbusdiensten van National Express.

Per boot

Naar Engeland

De kust van Engeland wordt van zuid tot noord bevaren door vele ferry’s.

Zuidoostkust

Vanuit Centraal-Europa is de kortste overzeese verbinding, die met Zuidoost-Engeland. Bovendien ligt deze kust nabij Londen en andere steden. De meeste ferry’s varen dan ook op zuidoostelijke havens. Er zijn onder meer de volgende verbindingen:

• Calais, Frankrijk – Dover; 1½ uur. Zie verder DFDS Seaways & P&O Ferries.
• Duinkerke (Dunkerque), Frankrijk – Dover; 1¾ uur. Zie verder DFDS Seaways.
• Hoek van Holland, Nederland – Harwich; 6½ uur. Deze boot vaart een keer overdag en een keer 's nachts vanuit beide richtingen. Zie verder Stena Line.

Zuidkust

Vanuit zeer veel Europese havens wordt ook op de zuidkust van Groot-Brittannië gevaren. Hiertoe behoren onder meer de volgende verbindingen:

• Dieppe, Frankrijk – Newhaven; 4 uur. Zie verder DFDS Seaways.
• Le Havre, Frankrijk – Newhaven; 5 uur. Zie verder DFDS Seaways.
• Le Havre, Frankrijk – Portsmouth; 6 uur. Zie verder Brittany Ferries.

Noord-Engeland

Tenslotte zijn er enkele noordelijke verbindingen, deze komen dichter uit bij Wales, Schotland en veerhavens aan de westkust voor ferry’s richting noordelijk Ierland:

• Rotterdam, Nederland – Hull; P&O Ferries (nachtovertocht)
• Zeebrugge, België – Hull; P&O Ferries (nachtovertocht)
• IJmuiden, Nederland – Newcastle; DFDS Seaways (nachtovertocht)

Noord-Ierland

Er zijn geen internationale bootverbindingen met Noord-Ierland, zie verder onder "Rondreizen".

Overige eilanden

Vele plaatselijke maatschappijen verzorgen ferrydiensten naar de diverse kleinere eilanden, zie verder onder "Rondreizen".

Fietsen

Engeland en Nederland zijn voor fietsers verbonden via de North Sea Cycle Route. Via de frequente ferryverbinding Hoek van Holland-Harwich sluit deze route het Britse National Cycle Network ook aan op de Nederlands/Vlaamse LF-routes (zie verder Northsea-cycle.com en Sustrans over National Cycle Network). Ook vanuit andere ferryhavens is een blauwe wegwijzer met witte belettering richting een National Cycle Network route bijzonder snel gevonden: soms wordt de fietser al voor de douane op weg geholpen. Dezelfde bordjes verwijzen ook naar de nabijgelegen grote stad (het centrum daarvan).

Fietsen en openbaar vervoer

Ook voor de treinreiziger die een fiets meeneemt is niets een problem, eerder steken medereizigers hun handen uit om de fiets in de trein te helpen en ook op de fietsparkeerplaats in een volle trein is unpacken echt niet nodig. Het vervoer is daarbij gratis. Weliswaar moet in de intercity’s, die op de allerbelangrijkste trajecten rijden, wel een reserveringskaartje voor een fietsplek bemachtigd worden. Deze reserveringen kunnen alleen op bepaalde tijden gemaakt worden (er wordt een vrij ruime spitsperiode berekend). Deze treinen zijn voorzien van een goederenrijtuig waar dan ook de fiets in moet worden geplaatst. Het personeel zal er rekening mee houden dat het rijtuig op het bestemmingsstation geopend is.

Helaas kan de fiets niet meegenomen worden in de Londense metro (underground). Gelukkig is Londen een echte fietsstad geworden, voorzien van vele fietsroutes.

Op het gehele eiland Ierland kan de fiets meegenomen worden mits daarvoor plaats beschikbaar is, in de opslagruimten van Bus Éireann-lijnen. Zie verder buseireann.ie.

Rondreizen

Voor het plannen van een binnenlandse reis (uitgezonderd Noord-Ierland en de Kanaaleilanden) kan gebruik worden gemaakt van de intermodale reisplanner TransportDirect.

Per vliegtuig

Het binnenlandse verkeer over wat grotere afstanden kan per vliegtuig vrij voordelig zijn als gebruikgemaakt wordt van prijsvechters zoals EasyJet. Vluchten worden onder andere verzorgd vanaf London Luton en Liverpool naar Glasgow en Edinburgh.

Per trein

Dichter Philip Larkin heeft een standbeeld op treinstation Hull

Het nationaal treinverkeer wordt verzorgd door 24 private ondernemingen, die verenigd zijn onder de naam National Rail. Alleen de lijn langs de oostkust, van Londen naar Edinburgh, is in handen van de overheid en wordt verzorgd door London North Eastern Railway (LNER). Reizen per trein is relatief duur, maar buiten de piekuren zijn er doorgaans goedkopere alternatieven beschikbaar bij reservering vooraf. Daarbij is deze vorm reizen een goede kennismaking met de Britse vriendelijkheid en servicegerichtheid! Een plaats reserveren strekt zeker op langere treinritten tot aanbeveling. Kaartjes zijn het goedkoopst wanneer u ze ongeveer drie weken van tevoren koopt; u bent dan wel verplicht om die specifieke trein te nemen. In het algemeen zijn volgende tickettypes beschikbaar:

• Anytime day Single/Return: ticket geldig voor een enkele reis of retour dat geldig is op elke verbinding tussen het gekozen vertrek- en aankomststation. Retourtickets zijn 30 dagen geldig. Reisonderbrekingen zijn toegelaten.
• Off-Peak Single/Return: ticket geldig voor een enkele reis of retour, geldig voor elke mogelijke verbinding op weekdagen na 9 uur en tijdens weekends en feestdagen. Reisonderbrekingen zijn toegelaten. Zeker voor retour-reizen is dit een voordelig tarief.
• Advance Single/Return: dit ticket is enkel geldig op de gekozen verbinding en bevat een verplichte plaatsreservering. Advance tickets zijn beperkt beschikbaar en kunnen ten laatste de dag voor vertrek gekocht worden. Reisonderbrekingen zijn niet toegelaten.
• Rover tickets: met deze tickets kan voor een bepaalde tijd onbeperkt gebruik worden gemaakt van alle mogelijke treinverbindingen binnen een bepaalde regio.

Alle tickets zijn zowel verkrijgbaar voor reizen in Standard Class als in First Class (niet op alle treinen beschikbaar).

Voor verbindingen waarbij het noodzakelijk is in Londen over te stappen, is het treinticket ook geldig voor de metro, indien de andere trein op een ander station binnen Londen vertrekt.

Vrij snelle interregionale verbindingen rijden zeer frequent tussen alle grote steden. Engeland heeft daarbij een behoorlijk fijnmazig netwerk. Schotland en Wales tellen minder spoorlijnen en Noord-Ierland telt slechts één doorgaande spoorlijn. Op het eiland Ierland wordt dan ook meer de bus gebruikt.

Informatie over de dienstregelingen en prijzen zijn te vinden op de website van National Rail. Voor de dienstregeling kan ook internationale Deutsche Bahn reisplanner geraadpleegd worden.

Overigens kan altijd een ticket aangeschaft worden in de grotere stations. Het personeel (tot aan schoonmaakmedewerkers toe) zal reizigers graag op weg helpen naar de juiste balie en ook andere ter plekke aanwezige Britten zijn vaak zelfs spontaan hulpvaardig aanwezig. Iedereen lijkt gewoon de tijd te hebben of te nemen voor andere reizigers (zeker als die op weg geholpen moeten worden)!

Nachtverbindingen

Vanuit London Euston zijn er dagelijks (behalve zaterdag) 2 nachtverbindingen richting schotland beschikbaar. De lowland sleeper richting Edinburgh en Glasgow en de highland sleeper richting Inverness, Fort William en Aberdeen. De nachttreinen hebben couchettes met 1 (First class ticket vereist) en 2 bedden en zitplaatsen (niet op de verbinding naar [Fort William]. De trein biedt ook een lounge car met restaurant, die in principe enkel toegankelijk is voor passagiers met een first class ticket. Meer info via de website van Scotrail

Vanuit London Padington is er een dagelijkse (behalve zaterdag) nachtverbinding richting Cornwall. Deze wordt uitgevoerd door First Great Western. De nachttreinen hebben couchettes met 1 (First class ticket vereist) en 2 bedden en er is een restaurant beschikbaar. Meer info op de website van First Great Western

Stads- en streekvervoer

Logo London Underground

kaart van het Underground netwerk

Het stads- en streekvervoer wordt uitgevoerd door een aantal private maatschappijen waarbij Stagecoach en Arriva de grootste zijn. Binnen Londen is Transport for Londen (TfL) verantwoordelijk voor het openbaar vervoer.

De hoofdstad Londen is het best te bezoeken door het gebruik te maken van het openbare vervoer: de gemiddelde auto-snelheid in het centrum ligt rond de 20 kilometer per uur. De taxi, de monumentale London Underground en de ook al karakteristieke rode dubbeldekkers zijn dan bovendien allen een belevenis op zichzelf. Per bus kan voor ongeveer 2 pond de hele stad doorgereisd worden, inclusief door buitenwijken.

Ook binnen andere stedelijke regio's zoals die van Edinburgh en Glasgow en Newcastle/tyneside, is reizen met het hoogwaardige openbaar vervoer aanbevelenswaardig.

Afstanden en rijrichting

Iedereen die zich soms op eigen gelegenheid verplaatst dient erop bedacht te zijn dat het verkeer links dient te rijden in plaats van rechts.

In plaats van kilometers worden afstanden en maximum snelheden in mijlen berekend. Een mijl is ruim 1,6 kilometer, aanzienlijk langer dus. Een maximum snelheid per uur van 30 betekent dat er bijna 50 kilometer per uur gereden mag worden. Automobilisten die vanuit Noord-Ierland de republiek binnenrijden, dienen erop bedacht te zijn dat daar maximum snelheden weer in kilometers worden berekend.

Wandelen

richtingwijzer public footpath in Snowdonia (Wales)

Nagenoeg het hele oppervlak van wandelland het Verenigd Koninkrijk is te voet te verkennen. Zo zijn er padden over de rotsen langs de schier eindeloze kustlijnen, dwars door de Engelse countryside en zijn er velen bergpaden. Volg hiervoor een van de talloze bordjes Public Footpath of Public Bridleway. Voorzieningen zoals pubs, zullen wandelaars in de regel van harte verwelkomen. Zo vind de wandelaar regelmatig ook kampeerterreinen en hostels op zijn weg. Wees in meer uitgestrekte gebieden wel bedacht op plotselinge weersomslagen.

Fietsen

Kruispunt diverse National cycle network routes

National Cycle Network

Nederlanders en Vlamingen zullen misschien niet al te snel op de fiets naar het Verenigd Koninkrijk gaan. Gewend aan een grotendeels vlak land lijken Engeland en Noord-Ierland weinig aantrekkelijk, om nog maar te zwijgen van de nog grotere hoogteverschillen die in Wales en Schotland voor kunnen komen. Er zijn inderdaad de nodige, soms behoorlijk, steile hellingen, maar oostelijk Engeland kan verrassend vlak zijn en ook telt het land vele kanalen waarlangs vlak gefietst kan worden. Bovendien is er een uitstekend National Cycle Network en worden fietsers alom duidelijk om hun inzet gewaardeerd. Als automobilisten al claxonneren is dat dan ook om hun duim op te steken of een ander aanmoedigend gebaar te maken. Passeren hoeven ze niet zo nodig: zolang de fietser niet nadrukkelijk uit zichzelf naar de kant gaat, krijgt die op landelijke wegen uitgebreid de ruimte.

Per auto

M 25, rond Greater London

Snelwegen worden aangegeven door middel van een blauwe achtergrond en zijn, anders dan in de meeste andere Europese landen, voorzien van een letter-nummercombinatie met de letter M. Dit is een afkorting van het Britse woord Motorway. Het relatief grofmazige snelwegnet wordt aangevuld met vele A-hoofdwegen welke worden aangegeven door middel van een groene achtergrond en gele belettering. De belangrijkste verbindingen hiervan hebben de snelwegachtige vorm van dual carriageway. Belangrijke knooppunten van deze "snelwegen" worden echter gevormd door zeer grote rotondes (roundabouts). Houdt er rekening mee dat ook in de stedelijke gebieden van de VK files/langzaam rijdend verkeer (congestion) tot de dagelijkse mogelijkheden behoren. Berucht is de M 25 die rond de uiterste rand van Greater London lopend, heel veel Noord-Zuid verkeer heeft te verwerken.

A-wegen die op witte borden met zwarte belettering worden aangegeven zijn lokale/regionale verbindingen. Daarnaast zijn er dan ook nog wegen met een B nummer. Dit kunnen, zeker in de buitengebieden, al behoorlijk avontuurlijke wegen zijn, waar de automobilist bijvoorbeeld kan verwachten door een klein waterstroompje te moeten rijden, een hek te moeten openen en weer sluiten of enkele wandelende schapen op de weg te vinden. Ook zijn dergelijke wegen behoorlijk bochtig, smal en soms glad door neerslag. Dan kunnen nog steile hellingen voorkomen en wordt het zicht bovendien ontnomen door heggen of muurtjes. Wees ook bedacht op wandelaars en fietsers. Het woord Slow is dus duidelijk niet voor niets veelvuldig op dergelijke wegen aangebracht. Maar wie zou zich hier ook willen haasten: niemand doet dat.

Anders dan in continentaal Europa worden op enkele plaatsen niet steden en/of dorpen als bestemming aangegeven, maar windrichtingen (The North, The South...) of streken (Midlands).

Hoewel het Verenigd Koninkrijk een middelgroot land is, kan de reistijd onder andere door de grillige kustlijn wel oplopen, zeker als er naar (schier-)eilanden gereden wordt. De weg naar noordelijke Schotland vergt ook extra reistijd vanwege het ontbreken van snelwegen.

Per bus

Nationale langeafstandsverbindingen worden uitgevoerd door verschillende maatschappijen waaronder National Express, Scottish Citylink en op Ierland Bus Éireann.

Per boot

narrowboat

Een ferry nabij Hebrideneiland North Uist.

Vanaf Groot-Brittannië varen frequent diverse ferry’s naar alle satellieteilanden alsmede naar verder weg gelegen kleine Verenigd Koninkrijk- en kroonbeziteilanden.

Kanaaleilanden

• Condor Ferries: St. Malo/Poole/Weymouth – St. Helier (Jersey)/St. Peter Port (Guernsey)
• Travel Trident: St. Peter Port (Guernsey) – Herm
• Isle of Sark Shipping: St. Peter Port (Guernsey) – Sark

Wight

• Red Funnel: Southampton – Cows
• WightLink: Portsmouth/Lymington – Ryde/Fishbourne/Yarmouth (Wight)
• Hovertravel: Southsea – Ryde (Wight)

Man

• Isle of Man Steam Packet Company: Heysham/Liverpool – Douglas (Man)

Hebriden

• Caledonian MacBrayne: lokale verbindingen tussen de eilanden en van/naar het Schotse vasteland.

Orkneyeilanden

• NorthLink Ferries: Aberdeen/Scrabster – Kirkwall/Stromness (Orkneyeilanden) en richting Lerwick (Shetlandeilanden)
• Pentland Ferries: Gills Bay – St. Margarets Hope (Orkneyeilanden)
• John O'Groats Ferries: John O'Groats –- Burwick (Orkneyeilanden) (enkel tijdens het zomerseizoen)
• Orkney Ferries: lokale verbindingen tussen de eilanden

Shetlandeilanden

• NorthLink Ferries: Aberdeen –- Lerwick (Shetlandeilanden) en richting Kirkwall (Orkneyeilanden)
• BK Marine: ferry's richting Foula
• Shetland Islands Ferries: lokale verbindingen tussen de eilanden

Taal

Bijna alle Britten spreken Engels. Er zijn nauwelijks nog eentalige sprekers van Keltische talen over; deze zijn vrijwel allemaal tweetalig. De Engelse taal in het Verenigd Koninkrijk vertoont grote regionale verschillen.

Engels

Engels zoals Nederlanders en Vlamingen dat op school leren, is zogenaamd ‘RP’, wat voor ‘Received Pronunciation’ staat; het wordt ook nog weleens BBC-Engels of the Queen’s English genoemd. U moet zich er echter van bewust zijn dat dit soort Engels voor de overgrote meerderheid van de Britten erg chic klinkt. Het heeft enigszins stijve, traditionele connotaties en wordt hoofdzakelijk met de hogere klassen uit Zuidoost-Engeland geassocieerd. Spreekt u onberispelijk RP, dan zullen de meesten u wellicht voor ‘zuidelijk en rijk’ houden. Er is een wereld van verschil tussen het Engels dat bijvoorbeeld in populaire misdaadseries als Inspector Morse te horen is en hoe een normale stadsbewoner in pakweg een pub in Leeds zal praten. Britten herkennen elkaars afkomst heel gemakkelijk zodra ze hun mond opendoen: iemands tongval verraadt enorm veel over waar men vandaan komt en hoe goed men is opgeleid. Het vergt voor een buitenlander veel oefening om al deze regionale accenten te leren onderscheiden; eigenlijk moet u daarvoor zelf eerst enkele jaren in het Verenigd Koninkrijk wonen. Enkele voorbeelden van tongvallen:

• Cockney is het bekendste dialect dankzij talrijke soapseries die zich in Londen afspelen. Erg stereotiepe uitdrukkingen als gor blimey, guvnor! (als uitdrukking van verbazing) zijn echter op hun retour. Londen is erg internationaal geworden en de echte Cockneys zijn zeldzaam.
• Brummie is de tongval van Birmingham en omliggende steden als Wolverhampton. Het wordt niet als bijster mooi beschouwd. ai klinkt hier dikwijls als oi, een kenmerk dat ook voor het West Country opgaat. (‘Where’s me bottle of woin on the toible?’)
• Geordie is het dialect van het noordoosten en wordt in Newcastle, Sunderland en Durham gesproken. Stereotiepe uitdrukkingen zijn bijvoorbeeld haddaway and shite! (‘maak dat de ganzen wijs!’, of ‘maak dat je wegkomt!’) en de gewoonte om mensen vriendschappelijk met ‘pet’ aan te spreken.
• In Yorkshire wordt Tyke gesproken. Het lidwoord the wordt hier ofwel als ‘t’ uitgesproken, ofwel helemaal weggelaten. Ook typisch is het gebruik van thou en thee (informeel ‘gij’ en ‘u’). De familiaire aanspreking ‘duck’ (uitgesproken als dok) is niet onbeschoft bedoeld: ze is integendeel een teken van vriendelijkheid.
• Schots-Engels klinkt anders dan Iers-Engels, en Schots-Engels wordt op zijn beurt onderscheiden in Laagland- en Hooglandschots. Typerend is de rollende Schotse r. Glaswegian kan voor een buitenstaander erg moeilijk te begrijpen zijn. Vraagt u in Glasgow iemand naar de weg, verzoek dan dat die persoon traag en duidelijk spreekt. Ieren herkent u aan het feit dat ze moeilijkheden hebben om de ‘th’-klank uit te spreken en er gewoonlijk een ‘t’ van maken (‘there are tree trees in the garden’).

Behalve fonologische kenmerken hebben de Noord-Engelse dialecten gemeen dat ze vaker ‘aye’ dan ‘yes’ gebruiken. Begroet iemand u door ‘all-right?’ te vragen, dan kunt u daar dus iets als ‘aye, ta’ op antwoorden. Het tussenwerpsel ‘nay’, voor ‘neen’, is daarentegen minder breed verspreid. In Tyneside en Northumberland zult u zowel ‘aye’ als ‘nay’ horen zeggen. ‘Jij’ en ‘jullie’ kunnen onderscheiden worden met ‘you’ en ‘youse’: de vraag ‘Where are youse gannin?’ is dus altijd tot meer dan één persoon gericht.

Keltische talen

U kunt cursussen in alle Keltische talen verkrijgen. Het leren hiervan is gewoonlijk een hobby, aangezien nagenoeg alle moedertaalsprekers naast hun Keltische taal ook het Engels machtig zijn. Welsh staat het sterkst in zijn schoenen: vooral in Noord-Wales is het de dominante taal. Schots-Gaelisch is naar de westelijke rand van Schotland teruggedrongen en u hoort het hoofdzakelijk op de Hebriden. Cornisch is een gereconstrueerde taal, die eigenlijk uitgestorven was: slechts enkele honderden mensen spreken het vloeiend. Manx wordt op Man als schoolvak beschouwd; er is nu weer een kleine groep kinderen die er bij wijze van experiment in opgevoed worden. Iers heeft in Noord-Ierland geen officiële status; de taal wordt hoofdzakelijk met de Ierse Republiek geassocieerd. Welsh en Schots-Gaelisch hebben hun eigen radio- en televisiezenders. Cornisch en Manx worden in enkele tijdschriften vertegenwoordigd.

Bekijken

• 
  Dubbeldekker
• 
  Houses of Parlement
• 
  Stonehenge
• 
  Loch Ness

Kopen

Het Pond sterling (₤) is het betaalmiddel in het Verenigd Koninkrijk. Een pond is onderverdeeld in 100 pence. Er zijn biljetten van de Bank of England, maar ook Schotse biljetten (Bank of Scotland, Royal Bank of Scotland en Clydesdale Bank) en Ierse biljetten (Bank of Ireland, First Trust Bank, Danske Bank en Ulster Bank). Met alle kan overal betaald worden. Als u geld mee terugneemt naar de EU, om daar te wisselen naar Euro's, kunnen de niet-Engelse biljetten mogelijk problemen bij het wisselen veroorzaken; probeer dus met alleen Engelse biljetten uit het Verenigd Koninkrijk te vertrekken.

Iedere soort winkelliefhebber komt in het Verenigd Koninkrijk wel aan zijn/haar trekken. De moderne luxe overdekte winkelcentra, alsmede de traditionele winkelstraten in historische binnensteden, bieden op sfeervolle wijze voor elk wat wils, of het nu gaat om boeken, traditioneel aardewerk (pottery) en servies (cutlery), reform-/gezondheidsproducten, nieuwe techniek, kleding of souvenirs. Uiteraard zijn in dit theeland ook specialistische thee- en koffiewinkels vertegenwoordigd. In plaats van antique wordt voor waardevolle tweedehandsartikelen nog weleens de term vintage gebruikt.

Veelvuldig worden diverse markten georganiseerd (in grote steden meerdere per week), vaak met ambachtelijke producten, maar het kan ook bijvoorbeeld weleens mogelijk zijn om een struisvogel (ostrich)-burger te bestellen.

Een typisch verschijnsel zijn rommelmarkten waarbij er vanuit bagageruimten van auto's verkocht wordt: car boot sales of boot fairs.

Kleinere en grotere supermarkten zijn alom aanwezig in stedelijke gebieden. In de buitengebieden vind de toerist vaak nog een soort originele kruideniers met desalniettemin een relatief ruim aanbod, zij het wat mager op het gebied van verse groenten.

Met een Maestrokaart kan in de meeste winkels en horecagelegenheden, alsmede op treinstations, wel gepind worden. Hetzelfde geldt voor geldautomaten (ATM's). Helaas is dit niet overal mogelijk en blijkt vanuit kleinere dorpen dan toch nog (meestal enkele kilometers) gereisd te moeten worden voor een internationale geld-/betaalautomaat. ‘Maestro UK’ als betaalsysteem is sedert 2015 afgeschaft en is vervangen door ‘Mastercard Debit’ en ‘Visa Debit’, in wezen bankpasvarianten van de overeenkomstige creditkaarten. Dat betekent dat continentaal-Europese Maestrokaarten wel herkend worden, maar als buitenlands systeem gelden. Geld afhalen met Maestro brengt dus een toeslag met zich mee. Let op of aan de automaat de vermelding ‘free cash withdrawals’ staat. Op veruit de meeste cash machines staat dat duidelijk vermeld. Staat het er niet op, dan kan er ook standaard een kost worden aangerekend, die nog eens bovenop de toeslag voor het afhalen van geld met Maestro komt. In luchthavens kunt u dergelijke automaten aantreffen; ze kunnen tot wel 7 pond extra aanrekenen.

In dorpjes op het platteland functioneert vaak het lokale postkantoor als bank annex winkeltje. U kunt er dus etenswaren kopen, geld afhalen en brieven of kaarten versturen. Postkantoren worden door Royal Mail geëxploiteerd en zijn herkenbaar aan een rood plakkaat met het woord ‘Post’.

Winkelsluiting

De grote winkelcentra sluiten rond het begin van de avond, maar talloze winkeltjes voor levensmiddelen en natuurlijk ook supermarkten blijven nog tot laat open. In en rond grotere steden zijn veel supermarkten zelfs 24 uur per dag te bezoeken. De grootste supermarktketens van het Verenigd Koninkrijk zijn:

• Tesco
• Asda
• Morrisons
• Sainsbury’s
• The Co-operative

Hierbij liggen Tesco, Asda en Morrisons ongeveer op hetzelfde prijsniveau; Sainsbury’s kan iets duurder zijn, vooral in de kleinere lokale winkels die u in treinstations vindt. The Co-operative (of the Co-op) is een bedrijf dat naast supermarkten ook verzekeringen en uitvaarten aanbiedt en waarvan klanten met hun klantenkaart ‘aandeelhouder’ kunnen worden. De Duitse discounters Aldi en Lidl zijn ook op de Britse markt vertegenwoordigd. Iets luxueuzere supermarktketens zijn:

• Marks and Spencer
• Waitrose

Marks and Spencer (M&S) biedt ook kleding en meubilair aan. Waitrose is bekend om zijn groot aanbod aan biologische en ecologische producten.

Kosten

Zeker overnachtingen zijn relatief duur, en dan vooral in Groot-Londen en Zuid-Engeland. Wanneer u zorgvuldig op zoek gaat, vindt u echter hier en daar zeker betaalbare pensionnetjes en B&B’s. Maaltijden en consumpties kunnen daarentegen redelijk betaalbaar zijn, bijvoorbeeld het eten en drinken dat in pubs of in theehuizen besteld kan worden. Ook zijn enkele voorzieningen geheel gratis. Vele grote zeer interessante musea, zoals het indrukwekkende British Museum in Londen, zijn bijvoorbeeld vrij te bezoeken. Ook kortdurend lid worden van een bibliotheek, inclusief internetgebruik, kan kosteloos zijn. Het tijdperk van de internetcafés lijkt in het Verenigd Koninkrijk zijn einde te naderen: deze worden langzamerhand een zeldzaamheid. Vele pubs bieden hun klanten echter gratis wifi aan.

Eten

Full English Breakfast

Fish and chips

• Engelsen eten heel graag en hebben daarmee ook de verdere VK wel beïnvloed. Heel beroemd is Full English Breakfast, met toast, witte bonen in tomatensaus, gebakken tomaten, gebakken champignons, bacon en sausages.

• Cornish Cream Tea is ook een aanrader, een potje thee met een versgebakken scone die gevuld wordt met (vaak zelfgemaakte) aardbeienjam en geklopte room. Een dergelijke versnapering kan besteld worden in een van de vele, vaak smaakvol ingerichte, thee/koffie/lunch-gelegenheden. Dergelijke maaltijden worden vooral met Zuid-Engeland geassocieerd.

• Eveneens uit Cornwall komt de Cornish pasty, een pasteitje met groenten en vlees. "Lunch-winkeltjes" bieden nog tal van andere soorten hartige hapjes.

• Een ploughman’s luncheon of kortweg ploughman’s is een kaasschotel van verschillende soorten. Hierbij wordt brood geserveerd met sla en rauwkost, druiven en ook wel pasteitjes. Chutney en gepekelde uitjes krijgt u er ook vaak bij.

• Ten noorden en oostelijk van Centraal Schotland is whisky bijna niet te vermijden. Vooral Binnen-Hebrideneiland Islay en de Highlands tellen talloze stokerijen die uitnodigen tot bezichtigen en uiteraard vervolgens tot proeven.

• Een ander traditioneel Schotse specialiteit is haggis, een maaltijd met veel orgaanvlees, hoofdzakelijk van schapen. Dit wordt vaak met aardappelen en knolrapen geserveerd: haggis, neeps and tatties.

• De nationale snack is witvis met patat frites, die, om het compleet te maken, dient te worden overgoten van azijn (vinegar). Uiteraard is dit alles onder meer te verkrijgen bij fish and chips shops; ook staat het als menu vaak op de kaart van een pub. Azijn op de chips is echter een ‘zuidelijke’ gewoonte. Zodra u noordelijker gaat (pakweg vanaf Yorkshire), wordt de voorkeur aan jus (gravy) gegeven. Chips ’n gravy is in Noord-Engeland gebruikelijker dan frieten met azijn.

• Gerechten met bladerdeeg zijn onder andere pies en puddings. Cottage pie en shepherd’s pie zijn vleesgerechten die in bladerdeeg gebakken zijn. Wanneer rundvlees op deze manier wordt bereid, spreekt men van een Wellington. Worstjes in Yorkshire pudding heten toad in the hole.

• Stovies vindt u in Northumberland en ten noorden daarvan, tot in Noord-Schotland. Dit is een stamppot van worst of brokjes schapenvlees met alle soorten groenten die binnen handbereik zijn. Het is ontstaan als een goedkope restjesmaaltijd, maar is tegenwoordig op pubmenu’s te vinden. Sommige landelijke pubs bieden het zelfs gratis aan als tussendoortje.

• Ook qua dessert zijn VK-bewoners dol op zoetigheden. In het bijzonder houden ze van toetjes met veel chocolade. Bijzonder zijn nagerechten met gesmolten toffee.

Pubs

The Queens Arms pub, Birmingham

pub van binnen

Van 's morgens vroeg tot tegenwoordig niet zo heel vroeg meer in de avond, zijn pubs (public houses) opengesteld voor een in ieder geval qua leeftijd opvallend breed publiek. In de alom aanwezige gelegenheden (in of bij ieder dorp vindt de reiziger er in ieder geval een, in steden is er een uitgebreide keuze) wordt uiteraard het nodige gedronken, maar daarnaast kan er onder andere nog verrassend goed en goedkoop gegeten worden. Ook avondmaaltijden moeten aan de bar besteld worden, alwaar om te beginnen de kaart is te verkrijgen. Vervolgens wordt het eten wel aan tafel geserveerd. Veel meer dan de meeste continentaal Europese (drink-)gelegenheden, stralen pubs een soort traditionele huiskamerachtige gezelligheid uit. Vaak zijn de public houses aangekleed met bijzonder veel decoraties: gasten kunnen blijven rondkijken. Veel pubs zijn ook van buiten al bezienswaardig beschilderd en/of van geveldecoraties voorzien. Ook pubs die tot een keten behoren, doen hun best om er als een local uit te zien. Het beroemdste voorbeeld hiervan is Wetherspoon’s, dat een duizendtal pubs bezit, veelal ondergebracht in historische panden. Verspreid over het hele Verenigd Koninkrijk vindt u deze etablissementen, die allemaal een eigen naam hebben en gedecoreerd zijn met oude foto’s en wetenswaardigheden. Sommige hiervan zijn tevens hotels.

Britse bieren

In de pubs kan ook goed kennisgemaakt worden met de specifieke biercultuur die de Britse eilanden met elkaar delen. De meest beroemde vertegenwoordiger hiervan is het wereldwijd bekende Ierse Guinness. Dit troebelbruine stout-bier, voorzien van een heel romige schuimkraag, heeft dan ook duidelijk een hele karakteristieke stevige smaak. Ook een ander stout uit Ierland, Murphy's, kan vaak besteld worden. Daarnaast worden ook Britse ales graag gedronken, waaronder Old Speckled Hen dat uit Oxfordshire komt. Een iconisch bier uit het noorden is Newcastle Brown Ale, dat heden ten dage door Heineken gebrouwen wordt. Vraag ook naar ambachtelijke, plaatselijk gebrouwen bieren.

Donkere bieren worden porters genoemd; stout is een donkerbruin tot zwart soort porter. Een stout heeft een zwaarder alcoholgehalte (doorgaans 6% of meer). Bruine bieren die nog te licht zijn om als porter te gelden, worden bitters genoemd. Een bitter is steviger dan een pils maar minder alcoholisch dan een porter. In Schotland bestaan daarnaast de traditionele aanduidingen 80 shillings en 90 shillings. Dit verwijst naar de 18e-eeuwse belasting die op deze bieren geheven werd, afhankelijk van hun alcoholpercentage. Het zijn geen exacte definities: een 90 shillings is echter zwaarder dan een 80 shillings.

In de regel worden al deze dranken geserveerd in ‘pints’ (glazen van meer dan een halve liter); wie aan het formaat van een Nederlands pilsje (bekend als lager) genoeg heeft, kan ‘half a pint’ bestellen. Het Verenigd Koninkrijk heeft tevens enkele lagers die op Duitse of Oost-Europese pilsbieren lijken. Het populairst is Carling uit Burton-on-Trent. Fosters en Tennants worden ook vaak gedronken en lijken goed op commerciële pils uit de Benelux.

Cider

Veel meer dan in de Benelux is ook cider een gangbare drank. Nagenoeg iedere pub heeft cider van de tap of in flessen; deze appelwijn geldt als volwaardig alternatief voor bier en wordt heel serieus genomen. De bekendste commerciële cidermerken zijn Magners, Bulmers en Strongbow. Laatstgenoemde is sponsor van rugbyteams. Traditionele, niet mousserende cider uit Zuidwest-Engeland wordt scrumpy genoemd. Cider van peren in plaats van appelen heet perry. Het Belgische Stella Artois maakt zijn eigen cider (Stella Cidre), die in reclamespotjes als ‘authentiek Belgisch product’ gepromoot wordt. Britten op vakantie in de Benelux zijn dan ook niet zelden verbaasd wanneer ze ontdekken dat deze cider er helemaal niet verkrijgbaar is.

Uitgaan

Wie van discotheken en nachtclubs met luide dansmuziek houdt, kan hiervoor in alle grote steden terecht. De bewaking aan de ingang kan streng zijn en het sluitingsuur wordt streng nageleefd; het komt voor dat niemand onder de 21 jaar binnen wordt gelaten en de meeste van deze clubs hebben een verbod op football colours (sjaaltjes en petten van een bepaalde voetbalclub), ter voorkoming van rellen. Houd er ook rekening mee dat de prijzen voor drankjes in nachtclubs aanzienlijk hoger liggen dan in een normale pub. Dergelijke etablissementen zijn vooral populair onder jongeren en studenten. Londen, Manchester en Newcastle hebben een druk uitgaansleven; in Schotland kunt u hiervoor in Glasgow terecht.

Bent u meer in cultuur geïnteresseerd, dan zijn er in het hele land theaters en concerthallen te vinden. De Londense West End staat bekend als het centrum van de Britse theaterwereld, maar ook Edinburgh kent een levendige toneelscène. Manchester, met het Royal Exhange Theatre, heeft een reputatie als stad van het moderne en experimentele theater. In de theaterzaal Òran Mór in Glasgow ontstond het populaire concept ‘A Play, a Pie and a Pint’, dat ook op tournee gaat door andere zalen in het Verenigd Koninkrijk. Hierbij krijgt u een toneelstuk van ongeveer 50 minuten, een glas bier en een mince pie.

Bekende muziekfestivals die ’s zomers in de openlucht gehouden worden, zijn onder meer het Isle of Wight Festival (popmuziek en rock), het Rebellion Festival (punk en punkrock) en het Whitby Gothic Weekend (gothic en new wave). Voor folkmuziek kunt u vaak in pubs in kleinere dorpen terecht. Het stadje Buxton in het Peak District organiseert jaarlijks een operafestival. In Beverley, East Yorkshire, wordt ieder jaar een festival voor oude muziek georganiseerd.

Wilt u zich alleen maar ontspannen en een biertje drinken, ga dan gewoon naar de pub. Sluitingstijd wordt met een bel aangekondigd; wanneer de barman of -vrouw ‘last orders!’ roept, betekent dit dat u nog één kans krijgt om iets te bestellen. Bij de uitroep ‘time!’ hebt u dan normaliter nog een kwartier om op te drinken. In het weekend zal een grote pub vaak pas tussen middernacht en één uur sluiten.

Zowel nachtclubs als pubs kunnen u naar een bewijs vragen dat u meerderjarig bent. Dit heet ‘Challenge 25’: denken ze dat u 25 jaar of jonger bent, dan vragen ze u om een paspoort of ander identificatiemiddel. Minderjarigen mogen geen alcohol kopen; ook de poging zelf is verboden en kan officieel met 1000 pond boete bestraft worden. Het is eveneens verboden om voor een minderjarige alcohol te kopen.

Engelse badplaatsen

Toen de Britten in vroeger tijden nog vaak in eigen land op vakantie gingen, was de Engelse kust in de zomermaanden een ware toeristische trekpleister. Populair waren de donkey rides (ritjes op een ezel), het eten van rock (een soort harde kandijsnoep) en het bijwonen van Punch and Judy shows (een poppenkastvoorstelling, vaak op het strand). Deze zaken bestaan nog, maar hebben tegenwoordig ietwat ouderwetse connotaties van de jaren vijftig en het Engeland van vóór de Tweede Wereldoorlog, zoals die bijvoorbeeld geëvoceerd worden door het liedje ‘I do like to be beside the seaside’, dat nagenoeg iedere Brit nog kan meezingen.

Sommige Engelse badplaatsen uit vervlogen tijden maken heden ten dage een wat mistroostige en verwaarloosde indruk. Andere zijn notoire gokplaatsen geworden en volgebouwd met casino’s en bingohallen. Aan de westkust is Blackpool nog steeds heel populair; deze thuisbasis van wijlen komiek Ken Dodd was ooit het centrum bij uitstek voor weekendjes aan zee. Aan de oostkust zijn Scarborough en Whitby bekende kuststadjes van de oude stempel. De victoriaanse heren en dames van weleer zult u er niet meer vinden, maar de dagjesmensen die hier een portie scampi’s komen eten en een strandwandelingetje maken zijn nooit weggeweest. Brighton aan de zuidkust, daarentegen, heeft zich helemaal anders ontwikkeld. Deze plaats heeft een reputatie als hippiestadje verworven; het is ook de enige plek in het Verenigd Koninkrijk waar de groene partij de macht in handen heeft. In Wales is Aberystwyth een traditionele badplaats. Schotland kent deze cultuur niet (misschien omdat de zee er gewoon te koud is om pootje te baden).

Overnachten

Aanbieders van accommodatie zijn meestal aangesloten bij de officiële organen van Visit Britain, de nationale toeristische dienst. Ze geven dit te kennen met een plaatje bij de ingang. Voor Engeland is dit Visit England, voor Schotland Scottish Tourist Board, voor Wales Visit Wales en voor Noord-Ierland Tourism Northern Ireland. Het systeem kent sterren toe, net zoals bij Michelinrestaurants, aan de hand waarvan u een idee krijgt van de kwaliteit en de prijs. Tarieven in hotels en B&B’s zijn normaliter per nacht: in hotels wordt meestal per kamer gerekend, in B&B’s per kamer of per persoon. Vaak zijn eenpersoonskamers duurder dan de individuele prijs voor twee mensen die een tweepersoonskamer delen (single supplement). Een kamer met een eigen badkamer wordt en-suite genoemd.

De regio Londen is het duurst. Op goedkope accommodatie maakt u de meeste kans in de minst toeristische gebieden: provinciestadjes in Yorkshire, dorpjes in Shropshire, gehuchten in Northumberland enzovoorts.

Hotels

Het Verenigd Koninkrijk heeft hotels in alle kwaliteits- en prijsklassen. Ketens als Premier Inn, Ibis en Holiday Inn vindt u in en om alle grote steden; ze liggen soms wel aan de rand van de stad, bijvoorbeeld op een industrieterrein. Er zijn tevens talloze onafhankelijke hotels, en ook pubketen Wetherspoon’s heeft tientallen vestigingen die accommodatie aanbieden (dit is relatief goedkoop en heel populair: reserveer dus vroeg). De allergoedkoopste prijzen voor een enigszins degelijke hotelkamer zullen tussen 30 en 40 pond per nacht liggen. Normale prijzen in bijvoorbeeld een Premier Inn bedragen doorgaans 80 à 90 pond per kamer. Er is vrijwel steeds gratis wifi beschikbaar.

Bed & Breakfast

Logies en ontbijt is in het Verenigd Koninkrijk een zeer normaal verschijnsel. Algemeen kan een prijs tussen 30 en 80 pond per nacht en per kamer nog als normaal beschouwd worden. In erg afgelegen gebieden kunt u er dikwijls ook een avondmaal krijgen. De brochures en websites van de toeristische diensten bieden een overzicht van de aanwezige faciliteiten en of bijvoorbeeld huisdieren toegestaan zijn.

B&B’s zijn vaak een persoonlijker aangelegenheid dan een hotel: u kunt al eens een praatje slaan met de lokale bewoners van een streek en dikwijls kunnen zij u ook informatie geven over openbaar vervoer en plaatselijke bezienswaardigheden. Sommige B&B’s zijn boerderijen waar nog dagelijks gewerkt wordt, andere zijn doodnormale rijhuisjes. In bosrijke gebieden en natuurparken zijn cottages te vinden waar u een kamer kunt huren. Op de eilanden zijn er eveneens vissers die een bed and breakfast-etablissement exploiteren; hier en daar is het zelfs mogelijk in een vuurtoren te overnachten. In Schotland en Wales wordt daarnaast vermeld of in het desbetreffende huishouden Gaelisch, respectievelijk Welsh gesproken wordt; dat kan een bijkomende lokale toets aan uw verblijf geven.

Kamperen

In het Verenigd Koninkrijk zijn volop campings. Een aantal hiervan is in handen van verenigingen. Zo beheert The Forestry Commission een aantal kampeerterreinen in natuurgebieden. Informatie over deze terreinen is te vinden op hun eigen website en hier kan ook online worden geboekt. De faciliteiten op veel terreinen zijn beperkt en sommige terreinen zijn erg groot. De ligging daarentegen is schitterend. Ook bezit deze organisatie houten huisjes . Lidmaatschap van The Forestry Commission is niet nodig.

Andere verenigingen die kampeerterreinen beheren zijn The Caravan Club en The Camping and Caravanning Club .

Er zijn meerdere sites op Internet om campings te vinden, waaronder: , en

Vrij kamperen is in Schotland toegestaan en wordt daarbuiten in de regel gedoogd, mits de eigenaar of lokale autoriteiten toestemming gegeven hebben. Soms is het toegestaan bij tankstations tegen betaling te overnachten. Bij pubs op het platteland kan de reiziger ook vaak (gratis) kamperen, maar de voorzieningen zijn beperkt (meestal alleen gebruik van stromend water en toilet).

Veiligheid

In het algemeen is het Verenigd Koninkrijk een veilig land, al kunnen er grote verschillen tussen de steden en het platteland zijn. Londen is een wereldstad met alle voor- en nadelen die dit met zich meebrengt. In rijke, toeristische buurten als Belgravia, Chelsea en Kensington zult u weinig gevaar lopen; ook ‘alternatieve’ hipsterwijken als Camden en Kentish Town kennen niet zoveel criminaliteit. Anders ligt het in de armere districten zoals Tower Hamlets en Hendon, waar u voor zakkenrollers moet opletten. Echt gewelddadige delicten, laat staan terroristische aanslagen, zijn echter hoogst zeldzaam. Uiteraard geldt hetzelfde voor andere grote steden als Manchester en Glasgow. Drugs en prostitutie, beide illegaal, komen niet méér voor dan in andere West-Europese steden.

Georganiseerde criminaliteit concentreert zich in de stedelijke regio’s. Het Britse platteland is vredig en gemoedelijk. In een klein provinciestadje ergens te lande is de kans uiterst klein dat u het slachtoffer van een overval wordt; de meeste overlast komt meestal van dronken bewoners die zich in het weekend aan alcohol te buiten gaan. Daar hoeft u zich dan ook niet in te mengen. Er zijn enkele relatief verpauperde streken die nog steeds de effecten van de teloorgang van de steenkool- en staalindustrie ondervinden. Teesside in het oosten, met Middlesbrough als hoofdstad, heeft hoge werkloosheidscijfers. Ook de stadjes tussen Sheffield en Leeds, bijvoorbeeld Bradford en Rotherham, hebben zich nog niet helemaal hersteld van de economische schok van de jaren 80 en 90 en kennen iets hogere werkloosheids- en misdaadcijfers dan het Britse gemiddelde. Zuid-Engeland is tot op heden duidelijk welvarender dan Noord-Engeland (wat dan ook in de prijzen van accommodatie en eetgelegenheden weerspiegeld wordt).

De problemen in Noord-Ierland zijn sinds de Goede Vrijdagakkoorden van 1999 gestabiliseerd; u als buitenstaander hoeft zich geen zorgen te maken wanneer u door Belfast of Derry/Londonderry wandelt. Tijdens optochten kunnen weliswaar nog relletjes uitbreken; u houdt zich dan beter afzijdig. Aan uw gelaat is niet te zien of u katholiek, protestant of atheïst bent en per slot van rekening heeft u met dit conflict niets te maken.

Schotland en Wales ten slotte zijn – misschien afgezien van enkele armere buurten in Glasgow of Cardiff – heel veilige ‘landen’.

Natuurlijke gevaren

Er zijn al talloze mensen verongelukt die op goed geluk de Ben Nevis of een andere berg of heuvel in Engeland, Schotland of Wales gingen beklimmen. Voor zulke activiteiten moet u adequaat uitgerust zijn. Draag stevig schoeisel en warme kleding, ook ’s zomers, en neem een kaart, een kompas en proviand mee. Bij sneeuwval is het extra gevaarlijk; u zou niet de eerste zijn die per helikopter van een bergflank geëvacueerd moet worden. Wees u ook bewust van de afstanden. In natuurparken als de Yorkshire Moors, de Pennines of de Trossachs zijn er gebieden waar in een omgeving van tientallen vierkante kilometers niemand woont.

Aan de kusten van het Verenigd Koninkrijk komt drijfzand voor. Het kan aanlokkelijk zijn, bij laagwater over het strand naar een eilandje over te steken, maar u moet absoluut zeker zijn dat u het zult halen voordat het getijde omkeert. Door de zee ingesloten worden op een stuk zand tussen twee eilanden kan levensgevaarlijk zijn. Raadpleeg de tabellen met de waterstanden en win online of ter plekke informatie in over de haalbaarheid van wat u van plan bent.

Noodnummers

Het noodnummer is 999. Hiermee wordt u onmiddellijk verbonden met de spoeddiensten van de NHS, de brandweer en de politie. Bent u bijvoorbeeld getuige van een botsing of een overval of krijgt iemand een hartinfarct, dan kunt u dit nummer bellen.

Voor minder dringende aangelegenheden belt u het politienummer 101, bijvoorbeeld indien u bestolen bent of een vermoeden van illegale activiteit hebt.

Natuurlijk kunt u ook een lokale wijkagent op straat aanspreken; dit zijn gewoonlijk de constables (PC’s), ook wel bobbies genoemd. Tegenwoordig dragen ze vaker een pet dan een helm. Het woord police staat altijd op hun kleding; zo niet, dan gaat het om parkeerwachters (parking attendants).

In het Verenigd Koninkrijk zijn bewakingscamera’s gemeengoed geworden. Zeker in de steden wordt tegenwoordig bijna iedere straat bewaakt.

Respect

De meeste Britten zijn niet zo snel beledigd. Het is een onderdeel van hun cultuur dat ze graag grappen maken waarin ze zichzelf en hun land onderuithalen; zelfspot en ironie zijn belangrijk in het sociale verkeer. Enkele onderwerpen, vooral van politieke aard, kunnen controversieel zijn: natuurlijk is de verstandhouding tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie tegenwoordig een heikel thema dat voor veel verdeeldheid zorgt, maar indien u zelf een EU-burger bent, dan kunt u daar ook niets aan doen. Deze controverse is een twistpunt tussen de Britten onderling. Hetzelfde geldt voor regionaal nationalisme: de Schotse onafhankelijkheid of de vereniging van Noord- en Zuid-Ierland zijn onderwerpen waar een buitenstaander weinig aan toe kan voegen. Sommige figuren worden door de meeste Britten gerespecteerd, zoals Wellington, Churchill en de koningin. Thatcher is dan weer iemand over wie de meningen sterk verdeeld zijn. Religie interesseert de meeste Britten weinig; ook zij die officieel lid van de Church of England (of Church of Scotland en dergelijke) zijn, staan daar vaak flexibel tot onverschillig tegenover. Wat iemand anders gelooft, is hun zaak niet, en dat geldt ook voor moslims, Jehova’s Getuigen of moderne heksen. Britten zijn individualisten. Ze zullen u respecteren wanneer u eerlijk en voor rede vatbaar bent (en natuurlijk netjes in de rij staat).

Alleen reizende vrouwen hoeven zich geen zorgen te maken wanneer ze een pub binnen stappen. In het Verenigd Koninkrijk wordt relatief veel alcohol geconsumeerd, door beide geslachten. Britse vrouwen kunnen stevig van zich af bijten en drinken dikwijls net zoveel als hun mannelijke tegenhangers. Groepen beschonken, luidruchtige jonge vrouwen op straat zijn in het weekend een vertrouwd straatbeeld. Wordt u als vrouw tegen uw zin door een man in een pub benaderd, wees dan kordaat en onverbloemd. Hebt u een gevatte repliek klaar om die man te beledigen, zoveel te beter. Het personeel van de pub zal desgewenst de stoorzender de laan uit sturen. Vice versa dienen mannen er rekening mee te houden dat ouderwetse gestes jegens vrouwen, bijvoorbeeld een deur openhouden, soms als seksistisch ervaren kunnen worden. Vele moderne Britse vrouwen vinden dit aanstootgevend: ze weten heus wel hoe een deur werkt.

In steden en wijken met een grote concentratie aan moslims zijn de normen conservatiever; het dragen van boerka’s en niqabs is in het Verenigd Koninkrijk toegestaan, en sommige buurtwinkels die door mohammedanen geëxploiteerd worden, verkopen om geloofsredenen geen alcohol. U zult hier echter geen hinder ondervinden indien u bijvoorbeeld in een korte rok en met een flesje bier door de straat loopt; dat is uw goed recht. Ook homoseksuele koppels hebben in het Verenigd Koninkrijk niet veel te vrezen. De victoriaanse normen van weleer behoren tot het verleden; het land is in het algemeen erg ruimdenkend geworden. Voor iedere levensovertuiging en religie is er hier en daar wel een plaatsje voorzien, en dat geldt ook voor mensen zonder religie. Er is een beperkt aantal naaktstranden; aan naaktheid wordt steeds minder aanstoot genomen. Binnen in de pub roken is verboden, maar op straat is het geen probleem en zolang u er geen kinderen last mee bezorgt, doet u met uw eigen gezondheid wat u wilt. Zoals gezegd: Britten zijn individualisten.

Contact

Het netnummer van het Verenigd Koninkrijk is +44. De grootste aanbieders van mobiele netten zijn O2, Vodafone en EE, dat het voormalige Orange heeft overgenomen. De bekende rode telefooncellen vindt u nog steeds in het straatbeeld, zij het veel minder dan tot in de jaren 90 nog het geval was.

Britse postcodes zijn dusdanig opgebouwd dat het adres op zijn minst tot op de straat nauwkeurig eruit kan worden afgeleid. Postzegels bestaan in 1ste en 2de klasse en zijn in supermarkten gewoonlijk aan de kiosk verkrijgbaar, waar ook de tabakswaren en kansspelen worden verkocht.

Landen in Europa

Balkan: Albanië · Bosnië-Herzegovina · Bulgarije · Kosovo · Kroatië · Montenegro · Noord-Macedonië · Roemenië · Slovenië · Servië Baltische staten: Estland · Letland · Litouwen Benelux: België · Luxemburg · Nederland Britse Eilanden: Ierland · Verenigd Koninkrijk Centraal-Europa: Duitsland · Hongarije · Liechtenstein · Oostenrijk · Polen · Slovenië · Slowakije · Tsjechië · Zwitserland Frankrijk en Monaco: Frankrijk · Monaco Iberisch Schiereiland: Andorra · Gibraltar · Portugal · Spanje Italiaans Schiereiland: Italië · Malta · San Marino · Vaticaanstad Kaukasus: Armenië · Azerbeidzjan · Georgië Oost Middellandse Zee: Cyprus · Griekenland · Turkije Oost-Europa: Kazachstan · Moldavië · Oekraïne · Rusland · Wit-Rusland Scandinavië: Denemarken · Finland · Noorwegen · IJsland · Zweden