Malta
 | |
| Locatie | |
 | |
| Vlag | |
 | |
| Beknopt | |
| Hoofdstad | Valletta |
| Regering | republiek |
| Munt | euro (EUR) - sinds 1 januari 2008 |
| Oppervlakte | 316 km 2 |
| Bevolking | 409.836 (2012) |
| Taal | Maltees (officieel), Engels (officieel), Italiaans |
| Religie | Rooms Katholiek 98% |
| Elektriciteit | 230V/50Hz (Engelse stekker) |
| Oproepcode | +356 |
| Internet TLD | .mt |
| Tijdzone | UTC +1 |
Malta is een onafhankelijke eilandstaat (republiek) in de Middellandse Zee in Europa.
Info
[bewerken]Geschiedenis
[bewerken]Malta heeft een zeer rijke en bewogen geschiedenis voor zo´n klein eiland. De eerste mensen kwamen waarschijnlijk in het stenen tijdperk via een landbrug uit Sicilië en zijn daar begonnen met een unieke beschaving die 's werelds oudste bouwwerken heeft opgeleverd. De Gigantija tempel op Gozo dateert uit de periode 3600-2500 v.Chr en is daarmee ouder dan Stonehenge of de oudste piramides en heeft daarmee een verdiend plekje in het Guinness Book of Records als oudste gebouw ter wereld. Deze cultuur is uitgestorven en de volgende belangrijke gebeurtenis was de komst van de Phoeniciers in de 9e eeuw voor Christus. Genetisch onderzoek zou ook aangetoond hebben dat de Maltezers hiervan afstammen.
Hierna zou het net als Sicilië deel uitgemaakt hebben van Magna Grecia, het grote Griekse Rijk, en vervolgens is het door de Romeinen overgenomen waarvan veel sporen nog te zien zijn. Net als bij de rest van Europa is er weinig bekend over Malta tijdens de 'vroege middeleeuwen', totdat in de 9e eeuw de Arabieren Malta veroverden. Zij hebben veel invloed gehad op dit land. De landbouw is revolutionair veranderd, de dorpen en stadjes werden met verbeterde methodes gebouwd. Wat nog het meeste heeft stand gehouden is de taal. Maltees is een verbasterde versie van Arabisch, met veel Italiaanse woorden. Vooral de plaatsnamen zijn een goede indicatie van de invloed, namen zoals Mdina wat vestingstad betekent en Rabat wat buitenwijk betekent, zijn een goed voorbeeld hiervan.
In de 11e eeuw heeft Graaf Rogier de Normandiër net als Sicilië Malta ingenomen. De volgende paar honderd jaar is een verwarrende tijd in Malta's geschiedenis, het wordt steeds door verschillende landen geregeerd totdat in 1530 de paus Malta schenkt aan de Ridderorde van Sint Jan nadat zij van Rodos (eiland) zijn verjaagd door de Turkse Sultan. De Ridders besloten tot grote opluchting van de lokale adel om niet Mdina maar het havenstadje Birgu als nieuwe hoofdstad te kiezen en begonnen meteen met het verbeteren van de verdedigingswerken. De Ridderorde begon Malta als uitvalsbasis te gebruiken om het midden van de Middellandse zee te controleren en vooral om Islamitische schepen aan te vallen en Christelijke te beschermen.
1565 wordt in het algemeen als een van de grootste keerpunten gezien van de Maltese geschiedenis. In dat jaar besloot de Turkse Sultan Suleyman het strategisch gelegen Malta in te nemen om zijn invloed over de Middellandse zee westelijk uit te breiden en de Ridderorde voorgoed te verslaan. Hij stuurt een gigantische armada van 30.000 man om het kleine land te belegeren. De aanval had geen succes en de Turken stopten hun pogingen verder naar het westen door te dringen.
Na een korte Franse bezetting kwam Malta in Britse handen. In 1921 kreeg het land beperkte autonomie, op 21 september 1964 werd het onafhankelijk van Groot-Brittannië, maar bleef wel deel uitmaken van het Britse Gemenebest. In 1974 werd het onder de socialist Dom Mintoff een republiek. Malta trad op 1 mei 2004 toe tot de Europese Unie.
Vanaf de jaren tachtig is Malta een vrachtdoorvoerpunt, een financieel centrum en toeristische bestemming geworden. Door de eeuwenlange Engelse overheersing is het een populaire vakantiebestemming voor Engelsen. En dat is vooral - en helaas - te merken aan de keuken van veel restaurants.
Nationale Dag
[bewerken]- Onafhankelijkheidsdag, 21 september (1964)
Klimaat
[bewerken]Mediterraan met milde, regenachtige winters en hete, droge zomers.
Terrein
[bewerken]Veel lage, rotsachtige vlaktes, de prachtige kust heeft veel kliffen en meerdere baaien die goeie natuurlijke havens vormen. Malta is kaal, er zijn geen bossen te vinden. dat is een van de redenen dat men er nauwelijks vogels ziet. Een andere reden is dat de enkele verdwaalde (zee)vogel die Malta aandoet, bij wijze van sport wordt doodgeschoten. Het buureiland Gozo is groener en heeft een vriendelijker uitstraling.
Hoogste punt: Ta'Dmejrek 253 m (vlakbij Dingli)
Regio's
[bewerken]
Malta is het op vier na kleinste land van Europa, maar men kan toch spreken van drie verschillende regio's. Ten eerste de drukke en volgebouwde noordkust van het hoofdeiland Malta, waar praktisch alle toeristen verblijven. Ten tweede het midden en zuiden van het hoofdeiland dat veel dunner bevolkt is. De kust bestaat hier vooral uit hoge klippen. De derde regio bestaat uit de twee andere bewoonde eilanden, Gozo (30.000 inwoners) en Comino (8 inwoners). Deze eilanden zijn minder aangetast door massatoerisme en hebben hun traditionele karakter beter kunnen bewaren.
Steden
[bewerken]- Valletta — de hoofdstad, genaamd naar Jean de la Vallette, grootmeester van de Ridderorde van Sint Jan, die in 1565 een grote Turkse armada versloeg en toen hun eigen stad hebben gebouwd.
- Cottonera (De Drie Steden) — De naam die gebruikt wordt als men het heeft over Vittoriosa, Senglea en Cospicua, drie stadjes die aan elkaar vastgegroeid zijn en die omringd zijn door de zogenaamde Cottonera Lines, een 17e eeuws verdedigingslinie.
- Mdina — Malta's oudste stad en tot 1530 de hoofdstad.
- Rabat — de buitenwijk van Mdina die een eigen stadje vormt
- Sliema — het modernste gedeelte van Malta, waar veel 'packagedeal' toeristen terecht komen
- Marsaxlokk —een charmant traditioneel vissersdorpje dat in tegenstelling tot dorpjes op de noordkust onaangetast is door moderne bouw.
- Mosta — een stadje dat vooral gekenmerkt wordt door zijn prachtige koepelkerk (op drie na de grootste ter wereld).
Andere bestemmingen
[bewerken]- Hagar Qim en Mnajdra — Twee prachtige tempels uit het stenen tijdperk.
- Mellieħa — Malta's grootste strand.
- Hal Saflieni Hypogeum — een ondergrondse tempel in Paola. Opgenomen op de UNESCO-werelderfgoedlijst. Reserveren is nodig, want slecht 80 mensen per dag worden toegelaten. Reserveren kan via het internet. Of per telefoon.
Arriveren
[bewerken]Paspoort en visum
[bewerken]Malta behoort tot de Schengenzone.
Er zijn geen grenscontroles tussen landen die de Verdragen van Schengen ondertekend en geïmplementeerd hebben. Het gaat om de lidstaten van de Europese Unie (behalve Bulgarije, Cyprus, Ierland, Roemenië en het Verenigd Koninkrijk), IJsland, Liechtenstein, Noorwegen en Zwitserland. Daarnaast is een visum dat uitgegeven is voor een lidstaat van de Schengenzone geldig voor alle lidstaten die de verdragen getekend en geïmplementeerd hebben. Maar let op: niet alle EU-lidstaten hebben de Verdragen van Schengen ondertekend, en er bestaan ook lidstaten van de Schengenzone die geen lid zijn van de Europese Unie. Dit betekent dat er mogelijk douanecontroles kunnen plaatsvinden maar geen immigratiecontroles (als je reist binnen Schengen maar van/naar een niet-EU-land) of dat er immigratiecontroles kunnen plaatsvinden maar geen douanecontrole (als je reist binnen de EU maar van/naar een niet-Schengen-land).
Luchthavens in Europa zijn verdeeld tussen "Schengen" en "geen Schengen"-secties, die corresponderen met de "binnenlandse" en "buitenlandse" secties in andere landen. Als je van buiten Europa naar een Schengenland vliegt en dan doorreist naar een ander Schengenland, dan kan je de douane- en immigratiecontroles in het eerste land voltooien en dan direct doorreizen naar het tweede land zonder verdere controles. Reizen tussen een Schengenland en een niet-Schengenland zal resulteren in de gebruikelijke grenscontroles. Denk eraan dat of je nu wel of niet binnen de Schengenzone reist, het bij veel luchtvaartmaatschappijen verplicht is om altijd een paspoort of identiteitskaart te kunnen tonen. Onderdanen van lidstaten van de Europese Unie of van de EFTA (IJsland, Liechtenstein, Noorwegen, Zwitserland) hoeven alleen een geldig paspoort of identiteitskaart bij zich te dragen voor toegang tot de Schengenzone — zij hebben nooit een visum nodig, hoe lang het bezoek ook duurt. Onderdanen van andere landen moeten een geldig paspoort bij zich dragen, en hebben afhankelijk van de nationaliteit een visum nodig.
Alleen onderdanen van de volgende niet-EU/EFTA-landen hebben geen visum nodig voor toegang tot de Schengenzone: Albanië*, Andorra, Antigua en Barbuda, Argentinië, Australië, Bahama's, Barbados, Bosnië en Herzegovina*, Brazilië, Brunei, Canada, Chili, Costa Rica, El Salvador, Guatemala, Honduras, Israël, Japan, Kroatië, Noord-Macedonië*, Maleisië, Mauritius, Mexico, Monaco, Montenegro*, Nieuw-Zeeland, Nicaragua, Panama, Paraguay, Saint Kitts en Nevis, San Marino, Servië*/**, Seychellen, Singapore, Taiwan*** (Republiek China), Verenigde Staten, Uruguay, Vaticaanstad, Venezuela, Zuid-Korea, alsook personen met een British National (Overseas)-paspoort, een Hongkong-SAR-paspoort of een Macau-SAR-paspoort.
Bezoekers van deze visa-vrije landen mogen niet langer dan 90 dagen blijven in een periode van 180 dagen in de Schengenzone als geheel, en mogen in principe niet werken tijdens de verblijfsduur (al zijn er een aantal Schengenlanden die onderdanen van bepaalde nationaliteiten wel toestaan te werken — zie beneden). De teller begint op het moment dat je een lidstaat van de Schengenzone binnentreedt en verloopt niet als je een bepaald Schengenland verlaat voor een ander Schengenland of vice-versa. Echter, onderdanen van Nieuw-Zeeland mogen wel langer dan 90 dagen blijven indien zij alleen bepaalde Schengenlanden bezoeken - zie voor een uitleg van de Nieuw-Zeelandse regering (in het Engels).
Als een niet-EU/EFTA-onderdaan bent (zelfs van een visa-vrij-land, met uitzondering van Andorra, Monaco of San Marino), zorg er dan voor dat jouw paspoort gestempeld wordt bij het binnentreden en bij het verlaten van de Schengenzone. Zonder stempel bij binnenkomst kan je behandeld worden als hebbende de verblijfsduur overschreden bij vertrek; zonder stempel bij vertrek kan je de toegang tot de Schengenzone de volgende keer ontzegd worden wegens het overschrijden van de verblijfsduur in een vorige reis. Als je geen stempel kan bemachtigen, behoud dan documenten als instapkaarten, transportkaartjes en bonnetjes van geldautomaten, omdat die de grenspolitie kunnen helpen overtuigen dat je legaal in de Schengenzone verbleven bent.
Let op dat:
(*) onderdanen van Albanië, Bosnië en Herzegovina, Noord-Macedonië, Montenegro en Servië een biometrisch paspoort nodig hebben om van visa-vrij reizen gebruik te kunnen maken;
(**) onderdanen van Servië met paspoorten uitgegeven door het Serbian Coordination Directorate (bewoners van Kosovo met Servische paspoorten) wel een visum moeten aanvragen;
(***) onderdanen van Taiwan hun ID-nummer vastgelegd moeten hebben in hun paspoort om van visa-vrij reizen gebruik te kunnen maken.
Per vliegtuig
[bewerken]Malta heeft zijn eigen luchtvaartmaatschappij Air Malta , die regelmatige vluchten heeft naar Europa, Noord-Afrika en het Midden Oosten. Er is maar één vliegveld, Luqa genaamd. Vanuit Nederland en België kan men enkele dagen per week naar Malta vliegen met Air Malta. In de winter worden Amsterdam en Brussel vaak gecombineerd. Ook met Transavia kan naar Malta worden gevlogen. De kosten zijn vergelijkbaar. Bij Transavia moet wel een pakketreis worden geboekt, incl. accommodatie dus. De vlucht duurt op de heenweg 3 uur en op de terugweg 3 uur en 15 min.
Je kunt vanaf Eindhoven met Ryanair naar Malta vliegen. Om de kosten hoef je het niet te laten, een retourtje kost soms maar €65,00.
Per boot
[bewerken]Er is een veerboot dienst van Catania op Sicilië, de afstand is tenslotte maar ongeveer 80 km. Echter bij slecht weer wordt de tocht snel afgelast.
Rondreizen
[bewerken]Per helikopter
[bewerken]Er zijn regelmatige helikoptervluchten van het vliegveld Luqa naar Gozo, een retourtje kost Lm 25, een enkeltje Lm16. Met de veerdienst kost dit natuurlijk een fractie van de prijs maar is men wel veel langer onderweg.
Per bus
[bewerken]Vroeger was de bus een van de charmante aspecten van Malta, en een attractie op zich, is de antieke busvloot, bestaand uit Engelse jaren vijftig bussen die vaak prachtig versierd zijn met reli-kitsch. Deze bussen zijn eigendom van de bestuurder en gaan over van vader op zoon.
Sinds 1-07-2011 zijn alle buslijnen overgenomen door Arriva.
Een kaartje kost niet veel (€0,47 tot €1,16) een deel daarvan moet door de chauffeur afgedragen worden aan de busmaatschappij , ook zijn er dag- en weekkaarten te koop.
Er zijn 2 soorten bussen: bussen die naar Valletta rijden en rechtstreekse bussen. De bussen naar Valletta rijden zeer frequent en kosten tussen €0,47 en €1,16 (afhankelijk van de afstand).
Let er goed op dat je altijd kleingeld bij je hebt om irritatie of zelfs weigering te vermijden, en tel altijd je wisselgeld omdat het een ingebakken gewoonte lijkt om toeristen te weinig terug te geven.
Op Malta zijn er geen dienstregelingen voor de bussen. De weinige uurregeling die je er wel vindt, worden niet echt gerespecteerd. Om zeker op jouw bestemming te komen, vraag je best wanneer de laatste bus rijdt en trek je er een uur af. Er is immers nooit zekerheid dat die bus rijdt. Dit geldt voor alle bussen. Van en naar Valletta rijden er echter genoeg bussen, waardoor dit niet echt problemen veroorzaakt. Op de rechtstreekse bussen kan dit er wel voor zorgen dat je 2 uur moet wachten op de bus.
Het gebeurt soms ook dat een buschauffeur onderweg stopt met zijn dienst omdat er niet genoeg volk op zijn bus zit. Dit gebeurt meestal op de (veel minder gebruikte) rechtstreekse lijnen.
In het toeristenseizoen rijden er van 24:00 tot 3:00 uur nachtbussen tussen Valetta, St-Julians en Bugibba/Qawra Bay.
Per taxi
[bewerken]Malta's taxi's zijn niet de beschaafdste ter wereld en nogal duur. Er zijn zogenaamde. zwarte taxi's die men van te voren moet bestellen, en witte taxi's die je op straat kan nemen. Beide hebben meters die gewoonlijk genegeerd worden, verwacht €10,00 zelfs voor korte ritten en €25,00 voor een langere rit. NB: er zijn genoeg zwarte taxi's die wel op straat mensen meenemen als niemand het ziet, en dit is vaak goedkoper. Het is verstandig om bij beide soorten taxi´s te eisen dat de meter aan gaat of om een prijsafspraak te maken.
Per veerboot
[bewerken]Er is een regelmatige dienst tussen Ċirkewwa op Malta en Mġarr op Gozo, deze gaat elke 45 minuten 's zomers en bijna zo vaak in de winter. Een retour kost €4,65 (zonder auto). Bewaar het kaartje voor de terugreis want je moet door een poortje. Er is ook een onregelmatige dienst naar Comino.
Per auto
[bewerken]Een auto huren is erg goedkoop en kan zelf je route bepalen. Echter, doe dit alleen als je bekend bent met rijden aan de linkerkant van de weg en als je tegen het chaotische verkeer kan. Het is erg druk op de weg, Malta heeft een zeer hoge autodichtheid en Maltezen zijn gek op auto's en autorijden. Met uitzondering van een aantal wegen langs de noordkust, kan de bewegwijzering ondermaats zijn. Met name bezienswaardigheden zijn vaak niet of onduidelijk aangegeven. Verdwalen is door het formaat van het eiland echter zo goed als uitgesloten. Bovendien kun je de auto gemakkelijk meenemen naar Gozo.
Belangrijk om weten is dat bij elk ongeval (zelfs zonder schade!!) de politie er bijgehaald moet worden.
Taal
[bewerken]De Maltezen spreken als enige Europeanen een Semitische taal, het Maltees. Deze afgeleide van oud Arabisch wordt geschreven met Europees schrift wat vaak onmogelijke combinaties oplevert zoals Jekk jogħġbok ("alsjeblieft") en M'hemmx mn'hiex ("graag gedaan"). Iedereen claimt dat Malta een volstrekt tweetalig land is waar iedereen Engels ook als moedertaal spreekt, dit is echter niet helemaal het geval. Maltezers spreken beter Engels dan de meeste andere zuid- Europese volkeren, maar toch als tweede taal. Bijna iedereen heeft wel voldoende basiskennis van het Engels om je verder te helpen.
Een paar woorden in het Maltees: Goedemorgen – Bonġu, Dank u – Grazzi, Alstublieft – Jek joġhgbok, Strand – Ramla, Ja – Iva, Nee – le, Bij – ‘Ta, Haven – Marsa, Tot ziens – Sahha
Telwoorden: 1. wiehed 2. tnejn 3. tlieta 4. erbgħa 5. hamsa 6. Sitta 7. sebegħa 8. tmienja 9. disgħa 10. għaxzra
Bekijken
[bewerken]
Blauwe Raam
Delimara Point
Ta' Pinu
Valletta
Doen
[bewerken]Kopen
[bewerken]Geldzaken
[bewerken]Per 1-1-2008 is de Euro ingevoerd.
Kosten
[bewerken]De meeste landen waar er veel massatoerisme hebben een toerisme-economie met daaraan verbonden prijzen en een lokale economie met veel lagere lokale prijzen. Omdat Malta zo klein is heeft de toerisme-economie de lokale economie verdrongen en zijn veel dingen disproportioneel duur, ook voor de Maltezers zelf. Malta telde tot de jaren tachtig als een ontwikkelingsland en velen zijn nog steeds erg arm. Echter je hoort af en toe van Maltezers zelf dat Nederland zo ongelooflijk goedkoop is, ook voor levensmiddelen.
Op minder toeristische plaatsen merk je soms het enorme prijsverschil. Soms is de prijs er slechts de helft of een derde van de prijs van de toeristische centra.
Textiel en kleding zijn op Malta zeer goedkoop, vooral op de talrijke markten.
Eten
[bewerken]De Maltezer keuken is sterk beïnvloed door de Italiaanse, maar heeft ook specifieke Maltezer gerechten. Vooral konijn is erg populair, als vleesgerecht of in ragouts. De moeite waard is ook Lampuka, een vissoort die slechts van september tot november gevangen wordt. Naast de Maltezer keuken is ook de Engelse keuken op Malta aanwezig.
Uitgaan
[bewerken]Maltese wijn is lekker. Het is echter moeilijk te vinden. In veel bars verkopen ze Maltese wijn, maar in werkelijkheid is het (volgens het etiket althans) Siciliaanse wijn. Het is echter wel altijd wijn van goede kwaliteit.
Bier wordt geserveerd in 'pints' (ongeveer een halve liter).
Tequila is zeer veel verkrijgbaar in het uitgaanscentrum.
Kinnie is een frisdrank die wordt gezien als de nationale drank van Malta. Deze alcoholvrije koolzuurhoudende drank met de zeer kenmerkende bitter-zoete smaak wordt gemaakt van bittere sinaasappelen en kruiden. De drank heeft een goudbruine kleur. De citrus-achtige smaak kan worden vergeleken met de chinotto-drankjes die men aantreft in Italië
Overnachten
[bewerken]Leren
[bewerken]Werken
[bewerken]Maltezers zijn nogal op zich zelf gericht en nemen niet zo snel buitenlanders in dienst, ook niet in het hoogseizoen in de horeca.
Veiligheid
[bewerken]Malta is in het algemeen een veilig land, echter men doet er wel goed aan om op te letten in het verkeer.
Ook natellen van teruggegeven wisselgeld is geen overbodige luxe: Maltese handelaars "vergissen" zich bij toeristen nogal eens bij het teruggeven van geld. Het gaat hier wel vaak om kleine bedragen.
Gezondheid
[bewerken]Misschien overbodig om te zeggen, maar men kan snel verbranden in de zon, Malta ligt meer zuidelijk dan Tunis en het licht kan dus zeer fel zijn. Een hoofddeksel is zeker geen overbodige luxe.
Aan de Maltese kust zwemmen ook veel kwallen. Een kwallensteek is daar zeker niet uitzonderlijk. Indien je een kwallensteek oploopt, doe je er best een beetje azijn op. Dat verzacht de pijn, anders blijft het nog een hele tijd aanvoelen als een wespensteek.
Respect
[bewerken]Malta is een zeer conservatief katholiek land en als men kerken bezoekt wordt het dus gewaardeerd dat men bedekkende kleding draagt. Bij veel kerken wordt bij de ingang overigens vaak een omslagdoek aangeboden aan dames met blote schouders. Op het strand is topless gaan uit den boze.
Contact
[bewerken]| Bestemmingen | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|